Powered By Blogger

25.2.09

ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ

Image and video hosting by TinyPic

Οι χαιρετισμοί της υπεραγίας θοτοκου Παρθενου Μαριας

Οι χαιρετισμοί της υπεραγίας Δεσποίνης ημών Θεοτόκου και Αειπαρθένου Μαρίας
Ένας από τους πολλούς ύμνους, που ψάλλουμε προς την Μητέρα του Θεού και Μητέρα όλων μας, Παναγία, είναι και οι χαιρετισμοί.

Αυτοί οι χαιρετισμοί είναι ένας εγκωμιαστικός Ύμνος, ο Υψηλότερος και Θεοπρεπέστερος, ακόμη και ο πλέον αγαπητός είς την

Παναγίαν.

Η Παναγία πολύ ευχαριστείται από όσους τους διαβάζουν και την χαιρετίζουν - έστω και μία φορά την ημέρα - με τα εκατόν σαράντα

τέσσερα «χαίρε» και τα δώδεκα «χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε».

Η Ίδια η Παναγία είπε: όποιος με χαιρετίζει με τους χαιρετισμούς μου, που τόσο πολύ αγαπώ, θα τον σκεπάζω, θα τον προστατεύω, θα

τον φυλάττω από κάθε κακό και θα τον ευλογώ σε όλη του την ζωή και ακόμη θα τον υπερασπιστώ μπροστά στον Υιό μου, εκείνη την

ημέρα της Δευτέρας Παρουσίας Του.

ΟΙ ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ ΕΙΣ ΤΗΝ ΥΠΕΡΑΓΙΑΝ ΘΕΟΤΟΚΟΝ

Το προσταχθέν μυστικώς, λαβών εν γνώσει, εν τη σκηνή του Ιωσήφ σπουδή επέστη, ο Ασώματος λέγων τη Απειρογάμω. Ο κλίνας τη

καταβάσει τους Ουρανούς χωρείται αναλλοίωτος όλος έν Σοί. Όν και βλέπων έν Μήτρα σου λαβόντα δούλου μορφήν, εξίσταμαι

καυγάζειν Σοι.

Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε

Άγγελος Πρωτοστάτης Ουρανόθεν επέμφθη ειπείν τη Θεοτόκω το χαίρε.
Υπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάς

Άγγελος Πρωτοστάτης Ουρανόθεν επέμφθη ειπείν τη Θεοτόκω το χαίρε.
Υπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάς

Άγγελος Πρωτοστάτης Ουρανόθεν επέμφθη ειπείν τη Θεοτόκω το χαίρε.
Υπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάς

Christian Comments

Spicecomments.com - Christian Comments

Άγγελος Πρωτοστάτης Ουρανόθεν επέμφθη ειπείν τη Θεοτόκω το χαίρε.
Υπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάς

Άγγελος Πρωτοστάτης Ουρανόθεν επέμφθη ειπείν τη Θεοτόκω το χαίρε.
Υπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάς

Άγγελος Πρωτοστάτης Ουρανόθεν επέμφθη ειπείν τη Θεοτόκω το χαίρε.
Υπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάς

και σύν τη ασωμάτω φωνή, σωματούμενον Σε θεωρών, ΚΥΡΙΕ, εξίστατο και ίστατο, κραυγάζων προς Αυτήν τοιαύτα:

• Χαίρε, δι ής η χαρά εκλάμψει
• Χαίρε, δι ής η αρά εκλείψει
• Χαίρε, του πεσόντος Αδάμ η ανάκλησις
• Χαίρε, των δακρύων της Εύας η λύτρωσις
• Χαίρε, ύψος δυσανάβατον ανθρωπίνοις λογισμοίς
• Χαίρε, βάθος δυσθεώρητον και Αγγέλων οφθαλμοίς
• Χαίρε, ότι υπάρχεις Βασιλέως καθέδρα
• Χαίρε, ότι βαστάζεις τον βαστάζοντα πάντα
• Χαίρε, Αστήρ εμφαίνων τον Ήλιον
• Χαίρε, Γαστήρ ενθέου σαρκώσεως
• Χαίρε, δι ής νεουργείται η κτίσις
• Χαίρε, δι ής Βρεφουργείται ο Κτίστης.

Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε

Βλέπουσα η Αγία, εαυτήν έν Αγνεία φησί τώ Γαβριήλ θαρσαλέως. Το παρόδοξόν σου την φωνής δυσπαράδεκτον μου τη ψυχή

φαίνεται. ασπόρου γάρ συλλήψεως την κύησιν πώς λέγεις; κράζων.

Αλληλούϊα

Γνώσιν άγνωστον γνώναι, η Παρθένος ζητούσα, εβόησε προς τον λειτουργούντα. Εκ λαγόνων αγνών Υιόν, πώς εστι τεχθήναι δυνατόν;

λέξον μοι. Προς Ήν εκείνος έφησεν εν φόβω, πλήν κραυγάζων ούτω:

• Χαίρε, βουλής απορρήτου μύστις
• Χαίρε, σιγής δεομένων πίστις
• Χαίρε, των θαυμάτων Χριστού το προοίμιον
• Χαίρε, των δογμάτων Αυτού το κεφάλαιον
• Χαίρε, κλίμαξ επουράνιε, δι ής κατέβη ο Θεός
• Χαίρε, γέφυρα μετάγουσα τους εκ Γής προς Ουρανόν
• Χαίρε, των Αγγέλων πολυθρύλητον θαύμα
• Χαίρε, των δαιμόνων πολυθρήνητον τραύμα
• Χαίρε, το Φώς αρρήτως γεννήσασα
• Χαίρε, το πώς μηδένα, διδάξασα
• Χαίρε, σοφών υπερβαίνουσαν γνώσιν
• Χαίρε, πιστών καταυγάζοντας
Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε

Δύναμις του Υψίστου, επεσκίασε τότε, προς σύλληψιν τη Απειρογάμω. και την εύκαρπον ταύτης νηδύν, ως αγρόν υπέδειξεν ηδύν

άπασι, τοις θέλουσι θερίζειν σωτηρίαν, εν τω ψάλλειν ούτως:

Αλληλούϊα

Έχουσα θεοδόχον, η Παρθένος την μήτραν ανέδραμε προς την Ελισάβετ. το δε Βρέφος εκείνης ευθύς επιγνών τον ταύτης ασπασμόν,

έχαιρε. και άλμασιν ως άσμασιν, εβόα προς την Θεοτόκον:

• Χαίρε, βλαστού αμαράντου κλήμα
• Χαίρε, καρπού ακηράτου κτήμα
• Χαίρε, γεωργόν γεωργούσα Φιλάνθρωπον
• Χαίρε, φυτουργόν της ζωής ημών φύουσα
• Χαίρε, άρουρα βλαστάνουσα ευφορίαν οικτιρμών
• Χαίρε, τράπεζα βαστάζουσα ευθηνίαν ιλασμόν
• Χαίρε, ότι λειμώνα της τρυφής αναθάλλεις
• Χαίρε, ότι λιμένα των ψυχών ετοιμάζεις
• Χαίρε, δεκτόν πρεσβείας θυμίαμα
• Χαίρε, παντός του κόσμου εξίλασμα
• Χαίρε, Θεού προς θνητούς ευδοκία
• Χαίρε, θνητών προς Θεόν παρρησία
















Christian Comments

Spicecomments.com - Christian Comments

Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε

Ζάλην ένδοθεν έχων, λογισμών αμφιβόλων, ο σώφρων Ιωσήφ εταράχθη, προς την άγαμον Σε θεωρών και κλεψίγαμον υπονοών,

Άμεμτε. μαθών δε Σου την σύλληψιν έκ Πνεύματος Αγίου, έφη:

Αλληλούϊα

Ήκουσαν οι ποιμένες, των Αγγέλων Υμνούντων την ένσαρκον Χριστού παρουσίαν. και δραμόντες ως προς Ποιμένα θεωρούσι Τούτον

ως Αμνόν άμωμον, έν τη Γαστρί Μαρίας βοσκηθέντα, ήν Υμνούντες είπον:

• Χαίρε, Αμνού και Ποιμένος Μήτηρ
• Χαίρε, αυλή λογικών προβάτων
• Χαίρε, αοράτων εχθρών αμυντήριον
• Χαίρε, Παραδείσου θυρών ανοικτήριον
• Χαίρε, ότι τα Ουράνια συναγάλλεται τη Γή
• Χαίρε, ότι τα επίγεια συγχορεύει, Ουρανοίς
• Χαίρε, των Αποστόλων το ασίγητον στόμα
• Χαίρε, των Αθλοφόρων το ανίκητον θάρσος
• Χαίρε, στερρόν της Πίστεως έρεισμα
• Χαίρε, λαμπρόν της χάριτος γνώρισμα
• Χαίρε, δι ής εγυμνώθη ο Άδης
• Χαίρε, δι ής ανεδύθημεν δόξαν

Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε

Θεοδρόμον αστέρα θεωρήσαντες μάγοι τη τούτου ηκολούθησαν αίγλη και ως λύχνον κρατούντες αυτόν δι αυτού ηρεύνων κραταιόν

άνακτα. και φθάσαντες τον άφθαστον εχάρησαν αυτώ βοώντες.

Αλληλούϊα

Ίδον παίδες Χαλδαίων, έν χερσίν της Παρθένου, τον πλάσαντα χεΙρί τους ανθρώπους. και Δεσπότην νοούντες Αυτόν, εί και δούλου

έλαβεν μορφήν έσπευσαν τοις δώροις θεραπεύσαι, και βοήσαι τη Ευλογημένη.

• Χαίρε, αστέρος αδύτου Μήτηρ
• Χαίρε, αυλή μυστικής ημέρας
• Χαίρε, της απάτης την κάμινον σβέσασα
• Χαίρε, της Τριάδος τους μύστας φωτίζουσα
• Χαίρε, τύραννον απάνθρωπον εκβαλούσα της αρχής
• Χαίρε, ΚΥΡΙΟΝ Φιλάνθρωπον επιδείξασα Χριστόν
• Χαίρε, η της βαρβάρου λυτρουμένη θρησκείας
• Χαίρε, ή του βορβόρου ρυομένη των έργων
• Χαίρε, πυρός προσκύνησιν παύσασα
• Χαίρε, φλογός παθών απαλλάττουσα
• Χαίρε, πιστών οδηγέ σωφροσύνης
• Χαίρε, πασών γενεών ευφροσύνη

Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε

Κήρυκες θεοφόροι γεγονότες οι μάγοι, υπέστρεψαν είς την βαβυλώνα εκτελέσαντές σου τον χρησμό και κηρύξαντές σε τον Χριστόν

άπασιν αφέντες τον Ηρώδη ως ληρώδη μη ειδότα ψάλλειν.
Image and video hosting by TinyPic

Λάμψας έν τη Αιγύπτω φωτισμόν αληθείας εδίωξας του ψεύδους το σκότος τα γάρ είδωλα ταύτης σωτήρ μη ενέγκαντε σου την ισχύν

πέπτωκεν. οι τούτων δε ρυσθέντες εβόουν προς την Θεοτόκον:

• Χαίρε, ανόρθωσις των ανθρώπων
• Χαίρε, κατάπτωσις των δαιμόνων
• Χαίρε, της απάτης την π[λάνην πατήσασα
• Χαίρε, των ειδώλων τον δόλον ελέγξασα
• Χαίρε, θάλλασσα οτίσασα Φαραώ τον νοητόν
• Χαίρε, πέτρ η ποτίσασα τους διψώντας την ζωήν
• Χαίρε, πύρινε στύλε οδηγώντους έν σκότει
• Χαίρε, σκέπη του κόσμου πλατυτέρα νεφέλης
• Χαίρε, τρφή του μάνα διάδοχε
• Χαίρε, τροφή αγίας διάκονε
• Χαίρε, η γή της επαγγελίας
• Χαίρε, εξ ης ρέει μέλι και γάλα

Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε

Μέλλοντος συμεώνος του παρόντος αιώνος μεθίστασθαι του απατεώνος επεδόθης ως βρέφος αυτώ αλλ’ εγνώσθης τούτο και θεός

τέλειος. Διόπερ εξεπλάγην σου την άρρητον σοφίαν κραζων.

Αλληλούϊα

Νέαν έδειξεν κτίσιν, εμφανίσας ο Κτίστης, ημίν τοίς υπ’ αυτού γενομένοις, εξ ασπόρου βλαστήσας Γαστρός και φυλάξας ταύτην, ώσπερ

ήν άφθορον. ίνα το θαύμα βλέποντες, Υμνήσωμεν αυτήν βοώντες:

• Χαίρε, το άνθος της αφθαρσίας
• Χαίρε, το στέφος της εγκρατείας
• Χαίρε, αναστάσεως τύπον εκλάμπουσαν
• Χαίρε, των Αγγέλων τον βίον εμφαίνουσα
• Χαίρε, δένδρον αγλαόκαρπον εξ ού τρέφονται πιστοί
• Χαίρε, ξύλον ευσκιόφυλλον υφ’ ού σκέπονται πολλοί
• Χαίρε, κυοφορούσα οδηγόν πλανωμένοις
• Χαίρε, απογεννώσα λυτρωτήν αιχμαλώτοις
• Χαίρε, Κριτού δικάιου δυσώπησις
• Χαίρε, πολλών πταιόντων συγχώρησις
• Χαίρε, στολή των γυμνών παρρησίας
• Χαίρε, στοργή πάντα πόθον νικώσα

Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε

Ξένον τόκον ιδόντες, ξενωθώμεν του κόσμου, τον νούν είς Ουρανόν μεταθέντες. δια τούτο γάρ ο υψηλός Θεός, επί γής εφάνη ταπεινός

άνθρωπος. βουλόμενος ελκύσαι προς το ύψος, τους Αυτώ βοώντας:

Αλληλούϊα

Όλος ήν έν τοις κάτω, και των άνω ουδόλως απήν ο απερίγραπτος Λόγος. συγκατάβασις γάρ Θεϊκή, ού μετάβασις δε τοπική γέγονε.

και τόκος εκ Παρθένου Θεολήπτου, ακοούσης ταύτα:

• Χαίρε, Θεού αχωρήτου χώρα
• Χαίρε, σεπτού μυστηρίου θύρα
• Χαίρε, των απίστων αμφίβολον άκουσμα
• Χαίρε, των πιστών αναμφίβολον καύχημα
• Χαίρε, όχημα πανάγιον του επί των Χερουβείμ
• Χαίρε, οίκημα πανάριστον του επί των Σεραφείμ
• Χαίρε, η ταναντία είς ταυτό αγαγούσα
• Χαίρε, η Παρθενίαν και λοχείαν ζευγνύσα
• Χαίρε, δι ής ελύθη παράβασις
• Χαίρε, δι ής ηνοίχθη Παράδεισος
• Χαίρε, η κλείς της Χριστού Βασιλέιας
• Χαίρε, Ελπίς αγαθών αιωνίων
Πάσα φύσις Αγγέλων, κατεπλάγη το μέγα της Σής ενανθρωπίσεως έργον. τον απρόσιτον γάρ ως Θεόν, εθεώρει πάσι προσιτόν

άνθρωπον, ημίν μεν συνδιάγοντα, ακούοντα δε παρά πάντων ούτως:

Αλληλούϊα

Ρήτορας πολυφθόγγους, ως ιχθύας αφώνους, ορώμεν επί Σοί Θεοτόκε. απορούσι γάρ λέγειν το, Πώς και Παρθένος μένεις και τεκείν

ίσχυσας. ημέις δε το μυστήριον θαυμάζοντες, πιστώς βοώμεν:

• Χαίρε, Σοφίας Θεού δοχείον
• Χαίρε, προνοίας Αυτού ταμείον
• Χαίρε, φιλοσόφους ασόφους δεικνύουσα
• Χαίρε, τεχνολόγους αλόγους ελέγχουσα
• Χαίρε, ότι εμωράνθησαν οι δεινοί συζητηταί
• Χαίρε, ότι εμαράνθησαν οι των μύθων ποιηταί
• Χαίρε, των Αθηναίων τας πλοκάς διασπώσα
• Χαίρε, των αλιέων τας σαγήνας πληρούσα.
• Χαίρε, βυθού αγνοίας εξέλκουσα
• Χαίρε, πολλούς έν γνώσει φωτίζουσα
• Χαίρε, ολκάς των θελόντων σωθήναι
• Χαίρε, λιμήν των του βίου πλωτήρων.

Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε

Σώσαι θέλων τον κόσμον, Ό των όλων Κοσμήτωρ, προς τούτο αυτεπάγγελτος ήλθε. και Ποιμήν υπάρχων ως Θεός, δι’ ημάς εφάνη κα’

ημάς άνθρωπος. ομοίω γάρ το όμοιον καλέσας ως Θεός ακούει.

Αλληλούϊα

Τείχος εί των παρθένων, Θεοτόκε Παρθένε, και πάντων των είς Σε προστρεχόντων. ο γάρ του Ουρανού και της Γής, κατεσκεύασέ Σε

Ποιητής, Άχραντε, οικήσας έν τη Μήτρα Σου και παντας Σοι προσφωνείν διδάξας.

• Χαίρε, η στήλη της Παρθενίας
• Χαίρε, η πύλη της σωτηρίας
• Χαίρε, αρχηγέ νοητής αναπλάσεως
• Χαίρε, χορηγέ θεϊκής αγαθότητος
• Χαίρε, Σύ γάρ ανεγέννησας τους συλληφθέντας αισχρώς
• Χαίρε, Σύ γάρ ενουθέτησας τους συληθέντας τον νούν
• Χαίρε, η τον φθορέα των φρενών καταργούσα
• Χαίρε, η τον σπορέα της αγνείας τεκούσα
• Χαίρε, παστάς ασπόρου νυμφεύσεως
• Χαίρε, πιστούς ΚΥΡΙΩ αρμόζουσα
• Χαίρε, καλή κουροτρόφε παρθένων
• Χαίρε, ψυχών Νυμφοστόλε Αγίων

Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε

Ύμνος άπας ηττάται, συνεκτείνεσθαι σπεύδων, τω πλήθει των πολλών οικτιρμών Σου. ισαρίθμους γάρ τη ψάμμω ωδάς αν

προσφέρομέν Σοι, Βασιλεύ Άγιε, ουδέν τελούμεν άξιον, ών δέδωκας ημίν τοίς Σοί βοώσιν.

Αλληλούϊα

Φωτοδόχον λαμπάδα, τοίς έν σκότει φανείσαν, ορώμεν την Αγίαν Παρθένον. το γάρ άυλον άπτουσα φώς, οδηγεί προς γνώσιν Θεϊκήν

άπαντας, αυγή τον νούν φωτίζουσα, κραυγή δε τιμωμένη ταύτα:

• Χαίρε, ακτίς νοητού Ηλίου
• Χαίρε, βολίς του αδύτου φέγγους
• Χαίρε, αστραπή τας ψυχάς καταλάμπουσα
• Χαίρε, ως βροντή τους εχθρούς καταπλήττουσα
• Χαίρε, ότι τον πολύφωτον αναβλύζεις ποταμόν
• Χαίρε, της κολυμβήθρας ζωγραφούσα τον τύπον
• Χαίρε, της αμαρτίας αναιρούσα τον ρύπον
• Χαίρε, λουτήρ εκπλύνων συνείδησιν
• Χαίρε, κρατήρ κιρνών αγαλλίασιν
• Χαίρε, οσμή της Χριστού ευωδίας
• Χαίρε, ζωή μυστικής ευωχίας

Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε

Χάριν δούναι θελήσας, οφλημάτων αρχαίων, ο πάντων χρεωλύτης ανθρώπων, επεδήμησε δι’ Εαυτού προς τους αποδήμους της Αυτού

χάριτος. και σχίσας το χειρόγραφον, ακούει παρά πάντων ούτως:

Αλληλούϊα
Image and video hosting by TinyPic
Ψάλλοντές Σου τον Τόκον, Ανυμνούμεν Σε πάντες, ως έμψυχον Ναόν Θεοτόκε. έν τη Σή γάρ οικήσας Γαστρί, ο συνέχων πάντα τη χειρί

Κύριος, ηγίασεν, εδόξασεν, εδίδαξε, βοάν Σοι, πάντας.

• Χαίρε, Αγία Αγίων μείζων
• Χαίρε, κιβωτέ χρυσωθείσα τω Πνεύματι
• Χαίρε, θησαυρέ της ζωής αδαπάνητε
• Χαίρε, τίμιον διάδημα, Βασιλεών ευσεβών
• Χαίρε, καύχημα σεβάσμιον, Ιερέων ευλαβών
• Χαίρε, της Εκκλησίας ο ασάλευτος πύργος
• Χαίρε, της Βασιλείας το απόρθητον τείχος
• Χαίρε, δι ής εγείρονται τρόπαια
• Χαίρε, δι ής εχθροί καταπίπτουσι
• Χαίρε, χρωτός του εμού θεεραπεία
• Χαίρε, ψυχής της εμής σωτηρία

Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε

Ώ Πανύμνητε Μήτερ, η τεκούσα τον πάντων Αγίων Αγιώτατον Λόγον
Υπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάς

Ώ Πανύμνητε Μήτερ, η τεκούσα τον πάντων Αγίων Αγιώτατον Λόγον
Υπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάς

Ώ Πανύμνητε Μήτερ, η τεκούσα τον πάντων Αγίων Αγιώτατον Λόγον
Υπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάς

δεξαμένη τη νύν προσφοράν, από πάσης ρύσαι συμφοράς άπαντας. και της μελλούσης λύτρωσαι κολάσεως τους Συμβοώντας.
Αλληλούϊα

Άγγελος Πρωτοστάτης, ουρανόθεν επέμφθη, ειπείν τη Θεοτόκω το χαίρε (τρίς)
και σύν τη ασωμάτω φωνή, σωματούμενον Σε θεωρών, ΚΥΡΙΕ, εξίστατο και ίστατο, κραυγάζων προς Αυτήν τοιαύτα:

• Χαίρε, δι ής η χαρά εκλάμψει
• Χαίρε, δι ής η αρά εκλείψει
• Χαίρε, του πεσόντος Αδάμ η ανάκλησις
• Χαίρε, των δακρύων της Εύας η λύτρωσις
• Χαίρε, ύψος δυσανάβατον ανθρωπίνοις λογισμοίς
• Χαίρε, βάθος δυσθεώρητον και Αγγέλων οφθαλμοίς
• Χαίρε, ότι υπάρχεις Βασιλέως καθέδρα
• Χαίρε, ότι βαστάζεις τον βαστάζοντα πάντα
• Χαίρε, Αστήρ εμφαίνων τον Ήλιον
• Χαίρε, Γαστήρ ενθέου σαρκώσεως
• Χαίρε, δι ής νεουργείται η κτίσις
• Χαίρε, δι ής Βρεφουργείται ο Κτίστης.

Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε

Τη Υπερμάχω Στρατηγώ τα νικητήρια, ως λυτρωθείσα των δεινών ευχαριστήρια, αναγράφω Σοι η Πόλις Σου, Θεοτόκε. Αλλ’ ως έχουσα

το κράτος απροσμάχητον, εκ παντοίων με κινδύνων ελευθέρωσον, ίνα κράζων Σοι.

Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε

Την ωραιότητα της Παρθενίας Σου, και το Υπέρλαμπρον το της Αγνείας Σου, ο Γαβριήλ καταπλαγείς, εβόα Σοι, Θεοτόκε. Ποίον Σοι

εγκώμιον, προσαγάγω επάξιον; τι δε ονομάσω Σε; απορώ και εξίσταμαι. Διό, ως προσετάγην, βοώ Σοι.

10.2.09

Image and video hosting by TinyPic

14 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ ΗΜΕΡΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΒΑΛΕΝΤΙΝΟΥ


Recados e Imagens - Flores - Orkut

Recados, Gifs e Imagens no Glimboo.com

Η μέρα του Αγίου Βαλεντίνου σαν γιορτή των ερωτευμένων, η εκλογή ερωμένων και η ανταλλαγή καρτών απ' τους ερωτευμένους, δεν έχει καμιά σχέση με τον Άγιο ή κάποιο γεγονός της ζωής του.»
Image and video hosting by TinyPic


Ποιος είναι ο Άγιος Βαλεντίνος ;


Πρόκειται για άγιο των Καθολικών. Υπήρξε επίσκοπος του Τέρμι της Ιταλίας. Λατρεύεται από τον 4ο αιώνα στη Ρώμη, στο παρεκκλήσι της βασιλικής της Via Flaminia. Θεωρείται προστάτης των επιληπτικών. Μαζί με τον Αγιο Μάριο, πάντρευαν ζευγάρια χριστιανών την εποχή που ο Κλαύδιος το είχε απαγορεύσει γιατί δεν έβρισκε άνδρες για τις εκστρατείες του και πίστευε ότι ο λόγος ήταν πώς οι άνδρες δεν ήθελαν να αφήσουν τις οικογένειές τους και τις αγαπημένες τους. Οι δύο Ιερείς βασανίστηκαν μέχρι θανάτου και από τότε οι καθολικοί αλλά και όλος ο κόσμος γιορτάζουν τον Αγιο Βαλεντίνο (ο Αγιος Μάριος έμεινε στην λήθη)

Image and video hosting by TinyPic



Όπως θα δούμε πιο κάτω, ο άγιος αυτός της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, δεν έχει απολύτως καμιά σχέση με τη γιορτή. Πάνω σ' αυτό, σημειώνει η "Βρετανική εγκυκλοπαίδεια": «Η μέρα του Αγίου Βαλεντίνου σαν γιορτή των ερωτευμένων, η εκλογή ερωμένων και η ανταλλαγή καρτών απ' τους ερωτευμένους, δεν έχει καμιά σχέση με τον Άγιο ή κάποιο γεγονός της ζωής του.»
Image and video hosting by TinyPic
Τι γίνεται αυτή τη μέρα ;


Οι ερωτευμένοι θυμούνται, λέει, ο ένας τον άλλον, λες και τον άλλο καιρό είναι ξεχασμένοι ! Η ενθύμηση αυτή, εκφράζεται με την αποστολή δώρων. Ανταλλάσσονται, δηλαδή, κοσμήματα, λουλούδια και κόκκινα τριαντάφυλλα, χρυσοχάρτινες θήκες γεμάτες σοκολατάκια σε σχήμα καρδιάς, τούρτες στολισμένες με καρδιές επίσης, κάρτες με "ρομαντικούς πίνακες" και κείμενα που ξεπερνούν σε τρυφερότητα, υπονοούμενα ή χιούμορ κάθε φαντασία. Φυσικά όλα αυτά συνοδεύονται και με πρόσθετες κάρτες ή λεζάντες, γεμάτες μηνύματα ερωτισμού, που πολλές φορές ξεπερνούν και τα όρια του γελοίου. Όσο μάλιστα "ερωτικά" και "βαθυστόχαστα" είναι, τόσο εκφράζουν τα αισθήματα της καρδιάς του ερωτευμένου!

Recados e Imagens - Flores - Orkut

Recados, Gifs e Imagens no Glimboo.com

Πώς προήλθε αυτή η γιορτή;


Via Tiburtina
Αν κάνουμε μια σύντομη ιστορική αναδρομή, θα δούμε πως η γιορτή τούτη είναι κατάλοιπο αρχαίων ειδωλολατρικών εθίμων. Αιώνες προ Χριστού, οι Ρωμαίοι γιόρταζαν την ίδια εποχή (14-15 Φεβρουαρίου) μιαν ειδωλολατρική αισθησιακή γιορτή προς τιμήν κάποιου Λούπερκους, κυνηγού λύκων, που την έλεγαν "Λουπερκάλια" (Lupercallia). Τα έθιμα ανταλλαγής δώρων μεταξύ των "αγαπημένων" συνηθίζονταν από εκείνη την εποχή. Η "αμερικανική εγκυκλοπαίδεια" αναφέρει πως τα έθιμα αυτά «έρχονται σε μας από τη ρωμαϊκή γιορτή "ΛΟΥΠΕΡΚΑΛΙΑ", που γιορτάζονταν το Φεβρουάριο και όπου έβαζαν τα ονόματα νεαρών κοριτσιών σ' ένα κουτί και οι άντρες έπαιρναν εκείνη που θα τους τύχαινε στο λαχνό το όνομα της». Αυτά συνήθως οδηγούσαν τους νέους στην πορνεία και τα όργια.

Το έθιμο έφεραν στην Αγγλία οι Ρωμαίοι και συνεχίστηκε και στη χριστιανική εποχή. Μετά την αναγνώριση του Χριστιανισμού, ως επίσημης θρησκείας του κράτους, έγιναν προσπάθειες κατάργησης της γιορτής. Όμως, αυτό που τελικά κατορθώθηκε, ήταν ν' αλλάξει η γιορτή από Λουπερκάλια σε μέρα του Αγίου Βαλεντίνου!

Ας δούμε τώρα πώς επιλέχθηκε το όνομα "Βαλεντίνος". Σύμφωνα με το "Λεξικό Ελλ. και Ρωμ. Βιογραφίας και Μυθολογίας" του Σμιθ, οι Ρωμαίοι ταύτιζαν τον Λούπερκους με το θεό Πάνα, που λατρευόταν στην Αρκαδία, ως θεός του φωτός. Απ' αυτή την άποψη, ο Πάνας ταυτίζεται με το φοινικικό θεό Βάαλ, που αναφέρεται στην Παλαιά Διαθήκη. Βάαλ, ωστόσο, ήταν κι ο τίτλος του Νεβρώδ, ιδρυτή της Βαβυλώνας και θεοποιημένος ήρωας, που εισήγαγε το βαβυλωνιακό ειδωλολατρικό σύστημα.

Κάποιες παραδόσεις αναφέρουν ότι ο Νεβρώδ, κυνήγησε στα Απέννινα όρη λύκους, απ' όπου και ονομάστηκε Λούπερκους καθώς και Βαλεντίνος (Valentinus) απ' το επίθετο valeus (=ισχυρός). Όσον αφορά τη χρήση του συμβόλου της καρδιάς, εικάζεται ότι επειδή στη γλώσσα της Βαβυλώνας αυτή προφέρεται βαλ, απ' την ομοιότητα στην προφορά με τ' όνομα του, έγινε σύμβολο του Βάαλ.


Recados e Imagens - Flores - Orkut

Recados, Gifs e Imagens no Glimboo.com


Άγιος Βαλεντίνος

Κι αν αναρωτιέστε γιατί ορίστηκε η 14η Φεβρουαρίου ως ημέρα της γιορτής, θα δείτε πως υπάρχει κι εδώ η εξήγηση. Η γέννηση του Νεβρώδ-Βάαλ, τοποθετήθηκε στο χειμερινό ηλιοστάσιο. Στον 21ο αιώνα π.Χ. αυτό συνέπιπτε με την 6η Ιανουαρίου και η Σεμίραμις η Α' όρισε τα γενέθλια του Νεβρώδ, να γιορτάζονται αυτήν την ημέρα. Ωστόσο, οι αρχαίοι θεωρούσαν τη μητέρα ακάθαρτη, έως την 40ή ημέρα μετά τη γέννηση του παιδιού της. Μετρώντας 40 ημέρες μετά την 6η Ιανουαρίου, καταλήγουμε στις 15 Φεβρουαρίου (ή το βράδυ της 14ης, όπως υπολόγιζαν τις ημέρες από τη δύση του ηλίου).

Δηλαδή, ερχόμαστε στα Λουπερκάλια ή στη σημερινή γιορτή του Αγίου Βαλεντίνου. Αυτήν ακριβώς την ημέρα πίστευαν πως παρουσιάστηκε δημόσια πια καθαρισμένη, η μητέρα του Νεβρώδ με τον ίδιο. Βλέπουμε, τελικά, πως η "σύγχρονη" για μας αυτή γιορτή, δεν είναι τίποτ' άλλο, παρά ένα πανάρχαιο ειδωλολατρικό έθιμο, που ο διάβολος πέρασε στις μέρες μας, επικαλύπτοντας το με κάποιο χριστιανικό όνομα και "σύγχρονους" τρόπους εκφράσεως!

Μία άλλη εκδοχή για την ημέρα του Βαλεντίνου, όπως ξέρουμε όλοι, πιθανότατα προέρχεται από την αρχαία πεποίθηση ότι τα πουλιά άρχιζαν να ζευγαρώνουν στις 14 Φεβρουαρίου.

Τέλος παίζει και σενάριο-εκδοχή ότι 14η Φεβρουαρίου ήταν η επίσημη γιορτή (μέχρι το 1969 που αφαιρέθηκε από το Καθολικό εορτολόγιο) προς τιμή δύο Χριστιανών αγίων - Αγίου Βαλεντίνου και Αγιου Μάριου - που υποβλήθηκαν σε μαρτύρια από τον Ρωμαίο αυτοκράτορα Κλαύδιο τον 2ο.
Image and video hosting by TinyPic

4.2.09

AΠΟΚΡΙΕΣ

Image and video hosting by TinyPic
Τι είναι το Τριώδιο;

Τριώδιο είναι το βιβλίο της Εκκλησιαστικής Ακολουθίας των ύμνων που ψάλλονται από την Κυριακή του Τελώνου και Φαρισαίου , μέχρι

και του Μ. Σαββάτου. Με την εμφάνιση και τον βαθμιαίο καταρτισμό του σαρανταήμερου της νηστείας προ του Πάσχα, ακολούθησε και η

ανάγκη της δημιουργίας σχετικής ασματικής ποίησης και της συλλογής της σε ένα βιβλίο. Έτσι δημιουργήθηκε το εκκλησιαστικό βιβλίο

Τριώδιο, το οποίο αρχικά περιείχε τρεις ωδές. Περιλαμβάνει ιερά ποιήματα από τον 5ο ως τον 15ο αιώνα. Το πρώτο έντυπο του

Τριωδίου εξεδόθη στην ελληνική γλώσσα το 1522 μ.Χ.



ΑΠΟΚΡΙΑ

Αποκριά ετυμολογικά σημαίνει μακριά από το κρέας. (εκκλησιαστικά) Είναι η περίοδος προετοιμασίας του ανθρώπου, ψυχικής και

σωματικής, για βιώσει το Θείο Πάθος και την ανάσταση του Σωτήρα Χριστού..

Περιλαμβάνει τις τρεις εβδομάδες πριν από την Μεγάλη Σαρακοστή, που μας ανοίγει το Τριώδιο. Η περίοδος αυτή προσδιορίζεται από τις

Κυριακές του «Τελώνου και Φαρισαίου», του «Ασώτου», των «Απόκρεω» και της «Τυρινής». Η Μεγάλη Σαρακοστή ξεκινά από την

Καθαρά Δευτέρα.

Αποκριά (λαογραφικά) Η περίοδος αυτή συνδυάζεται με το έθιμο του «Καρνάβαλου» που είναι η θεότητα της Αποκριάς. Είναι έθιμο του

γλεντιού, της ψυχαγωγίας, του «μασκαρέματος».

Για την προέλευσή του υπάρχουν πολλές εκδοχές: Από τα Σατουρνάλια ή τα Λουπερκάλια των Ρωμαίων. Ίσως και από την μεταφορά

των Καλανδών, πάλι, των Ρωμαίων από την αρχή του έτους στην αρχή της Άνοιξης. Αλλά, είναι πιθανόν, και από τη συγχώνευση εθίμων

που υφίστανται από την αρχαιότητα και έχουν σχέση με την αναγέννηση της φύσης.

Από όπου, όμως κι αν προέρχονται, τι βέβαιον είναι ότι γιορτάζονταν και βιώνονταν δυναμικά από το λαό μας.

Σε όλες σχεδόν τις περιοχές της πατρίδας μας γιορτάζονταν οι Αποκριές με τον ίδιο τρόπο, με μικρές διαφορές ή παραλλαγές από

περιοχή σε περιοχή.



Αρχή της σελίδας.

ΗΘΗ ΚΑΙ ΕΘΙΜΑ ΤΗΣ ΑΠΟΚΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΠΟ ΜΑΣ

Ανοίγει το Τριώδιο. Μια εβδομάδα πριν από την Τσικνοπέμπτη, με το άνοιγμα του Τριωδίου ξεκινούσε η διαδικασία της σφαγής των

γουρουνιών, τα χοιροσφάγια. Γι’αυτό η εβδομάδα αυτή και σφαγαριά ονομαζόταν.
Image and video hosting by TinyPic

Ανοίγει το Τριώδιο. Μια εβδομάδα πριν από την Τσικνοπέμπτη, με το άνοιγμα του Τριωδίου ξεκινούσε η διαδικασία της σφαγής των

γουρουνιών, τα χοιροσφάγια. Γι’αυτό η εβδομάδα αυτή και σφαγαριά ονομαζόταν.



ΧΟΙΡΟΣΦΑΓΙΑ

Στα παλιά εκείνα τα χρόνια, κάθε σπίτι έτρεφε για ένα χρόνο το γουρουνόπουλό του. Ένα καλό γουρούνι για «χοιροσφαγή» έφτανε τις

100 με 150 κιλά. Όλο το χρόνο ταϊζόταν με καλαμπόκι, πίτουρα κουρκούτι, σγόρτσα (άγρια αχλάδια) βελανίδια και αποφάγια του σπιτιού

(παμφάγο).

Το σφάξιμο του γουρουνιού γινόταν την περίοδο των Απόκρεω, την πρώτη εβδομάδα του Τριωδίου, την σφαγαριά. Ήταν γιορτή για όλο

το χωριό.. Οι κάτοικοι σχημάτιζαν φιλικές συντροφιές και έσφαζαν «χαλάγαν» με τη σειρά τα χοιρινά τους.

Πρώτη μέρα

Ένα επιδέξιος σφαγέας έσφαζε το γουρούνι. Η σφαγή γινόταν με μαχαίρι ή με όπλο (δίκανο).

Μετά το σφάξιμο του βάζαν ένα λεμόνι στο στόμα, το λιβάνιζαν και το σκέπαζαν για φύγει το κακό σπυρί.- αν έχουν επάνω τους-. Ο

σφάχτης πηδούσε τρεις και τρεις φορές και στη συνέχεια από μια η οικογένεια. Το κεφάλι θα το κρεμάσουν για το καλό του σπιτιού.

Αλλού πάλι χάραζαν ένα σταυρό στο στήθος, πάνω στις σχισμές τοποθετούσαν αναμμένα κάρβουνα και λιβάνι.

Τα μικρά χοιρινά τα έκαναν μαδητά, τα μεγάλα τα έγδερναν, εκτός από την κοιλιά.

Ο πρώτος μεζές στα κάρβουνα ηταν ο «καρούτσαφλος», (ο λάρυγγας, το καρύδι δηλ. του χοιρινού) συνοδευόμενος από κρασί,

μπομποτοκουλούρα και «χρόνια πολλά», αλλά και «ο θεός να σχωρέσει τις ψυχές» των νεκρών. Ιδιαίτερα τον πρόσφεραν στον σφαγέα.

Από δω, ίσως βγήκε, και η παροιμιακή φράση «θα σου φάω τον καρούτσαφλο ή το λαρύγγι».

Αλλού σαν πρώτο μεζέ χρησιμοποιούσαν το κομμάτι το κρέας που ψήθηκε στον σταυρό με τα κάρβουνα και το λιβάνι.

Οι γυναίκες ετοίμαζαν και το συκώτι του γουρουνιού με ψιλοκομμένο κρεμμύδι, έναν πολύ νόστιμο μεζέ, για την περίσταση.

Τα παιδιά έβαζαν ένα κόκκινο σταυρό από το αίμα του γουρουνιού, για να ην τους τρώνε τα κουνούπια το καλοκαίρι, έπαιρναν τη

«φούσκα» (κύστη), την έτριβαν στη στάχτη, τη φούσκωναν, έριχνα σπυριά από αραποσίτι κι έπαιζαν. Οι μεγάλοι την χρησιμοποιούσαν

για καπνοσακούλα. Απ’ το αίμα θα φοβούνταν τα κουνούπια και δεν θα τους τσιμπούσαν.

Τη «χολή» του ασήμαδου μαύρου γουρουνιού τη βάζαν για φυλαχτάρι στα ζώα ή πότιζαν τις γκαστρωμένες φοράδες για να μην

απορρίξουν.

Την «πυτιά» την κομμάτιαζαν. Ρίχναν ξύδι, λάδι, σκόρδο, αλάτι, ούζο και την ξεραίνουν στον ήλιο. Την κρεμούν μέσα σε σακούλι στην

καπνιά του παραγωνιού και την ρίχνουν στο τυρί για πήζει.

Δεύτερη μέρα

Οματιά

Τη δεύτερη μέρα ετοίμαζαν την «οματιά» (αιματιά (;)) Έπαιρναν τα χοντρά έντερα, σε μήκος 60 έως 80 εκ. τα έπλεναν καλά. Τα γέμιζαν

με: μισοστουμπισμένο και μισοβρασμένο σιτάρι, σταφίδες, πορτοκαλόφλουδες, μυρωδικά και μπαχαρικά. Τα έβαζαν σε «τεψιά» με

λίπος από την μαδημένη κοιλιά «σγόρτσα» και την έψηναν στο φούρνο. Ήταν νόστιμη. Τρώγονταν ζεστή ή κρύα.

Από την ψημένη «οματιά» έστελναν και στις οικογένειες που δεν είχαν , ή δεν έσφαξαν το δικό τους χοιρινό.

Πηχτή ή ποδομούτσουνα

Μια επιπλέον γαστρονομική απόλαυση της «σφαγαριά», τα ποδομούτσουνα που κάναν την πηχτή.

Καθάριζαν καλά πόδια και κεφάλι. Τα κομμάτιαζαν, τα έβραζαν, τα ξεκοκκάλιαζαν, εκτός των ποδιών, τα κομμάτιαζαν σε «μπουκιές»,

τα ξανάβραζαν με στουμπισμένο σκόρδο και ξύδι «σκορδοστούμπι», αλάτι και πιπέρι. Έτσι ετοιμαζόταν η πηχτή που έπηζε σαν

κρύωνε, (μέσα σε πιάτο ή σε λαγήνα για αργότερα) και κοβόταν με το μαχαίρι…ήταν νοστιμότατη, με άρωμα σκόρδου και νοστιμιά

ξυδιού…

Τα λουκάνικα

Τα ψιλά έντερα, πλυμένα και γυρισμένα, σε μήκος ενός περίπου μέτρου, τα «ξεθέρμιζαν», τα φούσκωναν, τα έδεναν στις άκρες και τα

κρεμούσαν σε ένα οριζόντιο καλάμι για να ξεραθούν. Με αυτά φτιάχνανε τα λουκάνικα. Γέμιζαν τα έντερα με κρέας β΄κατηγορίας,

κομμένο και λιανισμένο πάνω σε κρεατοκόφτη. Έριχναν ψιλοκομμένο κρεμμύδι, κοπανισμένα μπαχαρικά (κανέλα, γαρύφαλλα, πιπέρι

μαύρο) λίγη ψιλοκομμένη πιπεριά, πορτοκαλόφλουδα, αλάτι και ότι άλλο αρωματικό. Όλα αυτά τα μισοέβραζαν, πριν βάλουν με χωνί τη

γέμιση ζεματούσαν τα λουκάνικα για να καθαρίσουν και να μαλακώσουν. Γεμισμένα και τρυπημένα τα βουτούσαν σε ζεστό νερό για

φύγει ο αέρας, που τυχόν θα έμενε … Ύστερα τα κρεμούσαν κατά προτίμηση μέσα στο τζάκι, για να στεγνώσουν γρηγορότερα…Γινόταν

πικάντικα. Τρωγόταν ψητά ή έμπαιναν στο παστό που ετοιμαζόταν την Τσικνοπέμπτη.

Το «ξεφόρτιασμα»

Τη δεύτερη μέρα μετά το γδάρσιμο «ξεφόρτιαζαν» το σφαχτό, δηλ. αφαιρούσαν το στρώμα λίπους που είχε στη ράχη, με λωρίδες

«φέρτσες», από πάνω προς τα κάτω, καθώς ήταν κρεμασμένο από τα πισινά του πόδια.

Το λίπος το κομμάτιαζαν, το έβαζαν στο νερό, που το άλλαζαν δυο φορές, για να γίνει «άσπρη αλοιφή», το αλάτιζαν και το άφηναν για

«να το πιάσει το αλάτι». Το ξύγκι, «το πλαστήρι» το έβαζαν χωριστά. Με το «ξεφόρτιασμα» κομμάτιαζαν το κρέας, διάλεγαν το καλό για

το «παστό», το αλάτιζαν, έριχναν ρίγανη και το άφηναν μερικές μέρες «να το πιάσει το αλάτι».

ΤΣΙΚΝΟΠΕΦΤΗ ΦΤΙΑΧΝΑΝ ΤΟ ΠΑΣΤΟ

«Τσικνοπέφτη» ήταν η μέρα που ετοίμαζαν το «παστό». Έβραζαν το λίπος με λίγο νερό, ραντίζοντάς το συγχρόνως με νερό. Το

σούρωναν στη συνέχεια. Αυτή ήταν η «γουρναλοιφή». Φυλαγόταν σε δοχεία (πήλινα). Χρησιμοποιούνταν ως άρτυμα για όλη τη χρονιά.

Στον πάτο του λεβετιού (καζανιού) έμεναν οι «τσιγαρίδες» που νοστιμίζαν τα φαγητά (με χόρτα, αυγά, όσπρια).

Σε «λεβέτι» έβραζαν το κρέας με λίγο κρασί για να βγάλει λίπος, που με αυτό έβραζε. Έριχναν τα μπαχαρικά για νοστιμάδα κα τα

λουκάνικα, αφού τα καθάριζαν από την καπνιά. Πρόσεχαν μη «τσικνιστούν» γιατί θα χάλαγε όλο το «παστό».

Μετά το βράσιμο καθάριζαν το κρέας από τα κόκαλα, έκοβαν τα λουκάνικα και τα τοποθετούσαν σε «λαγήνες» (δοχεία πήλινα), και τα

περιέχεαν με λίπος για να σκεπαστούν οι μεζέδες. Ήταν το φαγητό για όλο το χρόνο. Μ’αυτό φίλευαν και τους ξένους.

Ονομαστό φαγητό από «παστό» ήταν οι «καγιανάδες»- οι «αλιμοκαγιανάδες», με κρεμύδι κι αυγά.

Διαδικασία εβδομάδας γιορταστική, με λιχουδιές λογιών – λογιών, κρασί, τραγούδι. Κι «έχει ο Θεός», αφού έδωσε για να έχει κι ο

Χριστιανός για όλη τη χρονιά, όλα τα καλά. Και γουρναλοιφή, και τσιγαρίδες και λουκάνικα, και παστό και πυτιά, και γουρνοσάπουνο, και

γουρνοτσάρουχα, αλλά και την καπνοσακούλα από τη φούσκα.Για τούτο πρέπουν τις μέρες αυτές γιορτάσια και χαρές. Και «μεγάλη

νάναι η χάρη Του».

Στη υγειά μας, λοιπόν, με «καράτζαφλο» με συκώτι με ψιλό κρεμύδι, με «οματιές» και κρασί… και πειράγματα…

Η μάνα Γη μας τρέφει καλά… καιρός χαράς, καιρός να ξεχαστούμε…τώρα…κι αυτή την εβδομα΄δα την εβδομάδα της «απολυτής», της

«προφωνήσιμης» ή «προφωνής».





ΜΕΤΑΜΦΙΕΣΕΙΣ- ΔΡΩΜΕΝΑ



Εκτός από τα συμπόσια, τις διασκεδάσεις, τα χοιρσφάγια, την θύμηση των νεκρών, κύριο χαρακτηριστικό των Απόκρεω είναι οι

μεταμφιέσεις, οι προσωπιδοφορίες, για τον τόπο μας οι «μουτσούνες», σπάνια με μάσκα, περισσότερο με μακιγιάζ, και μουντζούρα από

τον πάτο του «λεβετιού». Αυτά συνδιάζονται με αθυροστομίες, με θεατρικού διαλόγους, παρουσίαση διαφόρων δρώμενων. Αναβίωναν

προλήψεις και δεισιδαιμονίες, ακουγόταν άσεμνα τραγούδια, γινόταν εικονικές δίκες.

Οι Χριστιανοί ανταλλαζαν επισκέψεις, έβρισκαν την ευκαιρία της επικοινωνίας , και διασκέδαζαν.

Μεταμφιεζόταν σε «μπούλες» οι άντρες ντυνόταν γυναίκες και οι γυναίκες άντρες, έφτιαχναν τις συντροφιές τους και γύριζαν σ’όλο το

χωριό από σπίτι σε σπίτι. Αναπαρίσταναν ότι μπορεί να φαντστεί κανείς, γιατρούς με τα γιατροσόφια τους, γέρους και γριές, με

μπαστούνια και κουδούνια, αρκουδιάρηδες με κρεμασμένες κουδούνες στη μέση του, για α γίνεται θόρυβος κ.ά. Τους δεχόταν, τους

κερνούσαν, αντάλλαζαν αστεία και προσπαθούσαν με εύθυμο τρόπο να τους κάνουν να φανερώσουν το πρόσωπό τους, την ταυτότητά

τους.

Από νωρίς τα βράδια μαζευόταν στις γειτονιές, στα ξέφωτα, στις πλατείες, όπου άναβαν φωτιές. Εκεί «μπούλες» και μη, μικροί και

μεγάλοι, χοροπηδώντας γύρω στις φωτιές, τραγουδούσαν εύθυμα έλεγαν πιπεράτα αστεία, αναπαρίσταναν φάσεις γενετήσιες (έγκυες

γυναίκες κ.τ.λ) Τα παιδιά που έπρεπε να κοιμηθούν νωρίς τους χάλαγαν κάπως το γλέντι.

ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΑΠΟΚΡΙΑΤΙΚΑ

Κατά τη διάρκεια των απόκρεω οργανωνόταν και διάφορα παιγνίδια με νικητές και νικημένους, μεταμφιεσμένους και μη.

Ο Βαλμάς, παιζόταν στα χωριά της Πηνείας, από δυο ομάδες δεμένους σε σχοινί. Τραβούσε η κάθε ομάδα το σχοινί. Νικήτρια ήταν η

ομάδα που έσυρε στο δικό της μέρος την αντίπαλη ομάδα. Το ξεχωριστό στο παιχνίδι ήταν ότι πριν και μετά το παιχνίδι έκαναν αστείο

διάλογο, σαν θεατρικό.

Η ρίψη του λίθου ήταν αγώνισμα. Σ’αυτό προσπαθούσαν να χτυπήσουν το στόχο τους ρίχνοντας τις πέτρες, οι σομάδες.

Στην Αμαλιάδα, την παλιά, πέρα απ’τις φωτιές ξεκινούσαν για τον πατροπαράδοτο πετροπόλεμο στην Σοχιά, πιο πολύ κατά το μέρος του

Γηπέδου.

Γαϊδουροδρομίες οργανώνονταν από ομάδες για να βγάλουν τον νικητή γάϊδαρο, μέσα στην οχλαγωγή και τα πειράγματα και τις αστείες

διονυσιακού τύπου μεταμφιέσεις.

Τα αλευρώματα (που έχουν την προέλευσή τους στο Γαλαξίδι) και τα γιαουρτώματα (εβδομάδα της Τυρινής), τα μουντζουρώματα της

Καθαράς Δευτέρας ήταν μερικές άλλες συνήθειες που διασκέδαζαν και προξενούσαν πολύ γέλιο.

ΑΠΟΚΡΙΑΤΙΚΑ ΛΑΪΚΑ ΔΡΩΜΕΝΑ

Κατά τη διάρκεια των Απόκρεω «ελάμβαναν χώραν» και διάφορα λαϊκά δρώμενα.

Από τη αρχή του Τριωδίου ξεκίναγε από του Καλίτσα το Παραδοσιακό γαϊδουράκι, μεταμφιεσμένος άνθρωπος, με τους Γενιτσάρους

δεξιά και αριστερά για να διαλαλήσει την αρχή του Τριωδίου.

Σε πολλά χωριά πέρναγε ο Καρνάβαλος από τους δρόμους του χωριού, με τη συνοδεία του με μουσικές και πειράγματα.

Ένα από τα βασικά θέματα τις Αποκριάς ήταν η Αναπαράσταση του Γάμου. Γίνονταν εικονικοί γάμοι ανάμεσα στα χωριά και οι γαμήλιες

πομπές ξεκινούσαν από το ένα για να πάνε στο άλλο. Ο γαμπρός με το άλογο, κι από κοντά ο κουμπάρος και γύρω οι συμπέθεροι.

Συναντιόταν με την πομπή της νύφης και γινόταν τρικούβερτο γλέντι…μ εόλα τα συνακόλουθα…. Ο επικεφαλής της πομπής, ο

σταχτιάρης κράταγε σακκούλι με στάχτη, για να ρίχνει σ’ αυτούς που ήθελαν να παρεμποδίσουν την πομπή, να παρεμποδίσουν το γάμο.

Έτσι παρέμεινε η παροιμιακή φράση «Μας έριξε στάχτη στα μάτια». Επίσης δεν έλλειπαν και οι εικονικές δίκες με βάσει τα

προικοσύμφωνα ή το σεντόνι της πρώτης νύχτας του γάμου, όπου ο πατέρας της νύφης δεν εκτέλεσε τις υποχρεώσεις του, το δικαστήριο

αποφάσιζε να του την επιστρέψει πίσω. Διακωμωδούσαν υποθέσεις, που τους βασάνιζαν στην καθημερινότητά τους, έπεφτε πολύ

γέλιο.

Το γαϊτανάκι, ήταν γνωστό και στην περιοχή μας. Ένα ψηλό ξύλο, με δεμένες πολύχρωμες κορδέλες. Κάθε κορδέλα και χορευτής με την

παραδοσιακή του στολή. Και ρυθμοί χορευτικοί να οδηγούν τα βήματα γύρω από τα γαϊτανάι. Λέγεται ότι το γαϊτανάκι έγινε γνωστό στην

περιοχή μας από τους Αρκάδες (Σπάθαρι, και Βυζίκι που το χόρευαν με συνοδεία πίπιζας και ταμπούρλου) που εγκαταστάθηκαν στη

Ηλεία.

Η τελευταία εβδομάδα των Αποκρεών είχε σχέσεις με την εμφάνιση του Διαβόλου. Μασκαράδες διάβολοι, κακομούτσουνοι με σχισμένα

σκούρα ρούχα ή προβιές και γουρουνοδέρματα, ουρές και κέρατα, με δρεπάνια, τζουγκράνες κι άλλα εργαλεία διέσχιζαν τους δρόμους

και καμωνόταν ότι παίρνουν τις ψυχές. Ίσως έχει σχέση με τα Ψυχο-Σάββατα, με τις μέρες των νεκρών τους. Παραλλαγή του εθίμου

αυτού είναι ο «Σκατουλιάρης» των χωριών του κάμπου. Το σκατουλιάρη τον περίμεναν , προ πάντων τα απιδιά για να τρέξουν ξωπίσω

του, να τον κυνηγήσου, με μεγάλη ανυπομονησία… Σκατουλιάρης ντυνόταν ένας νέος του χωριού με προβιές, κέρατα και ουρά, καθώς

και μουντζουρωμένο πρόσωπο. Έτρεχε στο δρόμο και πείραζε όσους συναντούσε. Σε μερικούς καβαλούσε στο σβέρκο, όπως λέγεται

ότι κάνει ο διάβολος. Οι παροιμιακές φράσεις «τον έχει διχάλα», «ακόμα δεν το ξεκαβαλήκεψε» έχουν την αφετηρία τους σ’αυτήν την

δοξασία. Τον «κακό άγγελο» με το σταυρό και το λιβανωτό, που έκαιγε πιπεριές κόκκινες, κρεμίδια και σκόρδα, στα χέρια θα διώξει ο

«παπάς», άλλος μεταμφιεσμένος. Ο Σκατουλιάρης στην δύναμή του όπου φύγει – φύγει, με αστείες κινήσεις και κάποιο αγχώδικο

σταμάτημα, για θυσία στο Βάκχο με κρασί σε πήλινο κανάτι.. Το έθιμο αυτό το συναντάμε σε πολλά χωριά της περιοχής μας με πολλές

παραλλαγές. Πολλά από αυτά γίνονται και την Καθαρά Δευτέρα.

Κυρίως έθιμο των χωριών του Κάμπου είναι το Γκοτσαριό ή Τσετιά ή Γενίτσαροι, που έδινε και το χρώμα των Αποκριών, με

αποκορύφωμα την Κυριακή της Τυρινής όπου οι τσετιές των χωριών κατάφταναν στα Λεχαινά «εν πομπή» για τον τελικό διαγωνισμό, σε

ένα πραγματικό μεγαλειώδες λαϊκό Πανηγύρι. Η προετοιμασία της Γκοτσαριά ξεκινούσε ένα μήνα πριν τις Αποκριές.

Η τσετιά, στα παλιά καλά χρόνια, κατέφτανε και στην Αμαλιάδα γιατί: «Είναι μεγάλο το μέρος και καταλαβαίνει κι όλας ο κόσμος» όπως

έλεγαν.

Η αρχή της Γκοτσιαριάς ανάγεται στα Διονυσιακά μυστήρια και φτάνει στα χρόνια της Τουρκοκρατίας που συνδιαζόταν με την ανταλλαγή

μηνυμάτων ανάμεσα στα χωριά δια μέσου των προεστών, για το ξεκίνημα της Επανάστασης του ’21, που ήταν κρυμμένα σε

πορτοκάλια – σύμβολα.

Παράταξη Τσετιάς: Στη μέση στεκόταν ο Γενιτσάρης ως αρχηγός με το «κηλούμι» (σκήπτρο) στα χέρια, κι ένα μαντήλι «καλαματιανό»

δεμένο στην άκρη του. Δεξιά και αριστερά οι Πρωτόγκοτσοι (υπασπιστές) και πίσω τους οι Γκότσηδες με μασάκια ή χαρμιά στα χέρια

(μουσικό θόρυβο). Φορούσαν φουστανέλες, σελάχι στη μέση, φέσι με κόκκινη φούντα, μεϊντανογέλεκο, τσαρούχια με κόκκινες φούντες.

Μπλέκονταν ανάμεσά τους δυο Μπούλες (άντρες ντυμένοι με γυναικεία ρούχα) με πορτοκάλι στο χέρι και χόρευαν ασταμάτητα. Την

παρέα συμπλήρωνε ο γέρος με τη γριά. Ο γέρος ντυμένος με κάπα, κουδούνα δεμένη στη μέση, και μπαρμπούτα (μάσκα). Κουβαλούσε

το τράστο γεμάτο με στάχτη, για εκείνους που μπλέκονταν στο χορό και τον εμπόδιζαν …δηλ. τα παιδιά ενώ στηριζόταν σε γκλίτσα. Η

γριά ντυμένη με γκιούρντα, τσεμπέρα και τη ρόκα της με λίγα μαλλιά.

Δεξιά κι αριστερά οι ταμίες με το πανέρι τους.

Όργανα έπαιζαν οι γύφτοι. Ένα νταούλι και τρεις καραμούζες. Η τσετιά χόρευε το Τουμπουλίστικο. Σε γρήγορο ρυθμό «Με τα μάτια μου

την είδα..», και σε αργό ρυθμό «Μαλάμω».

Ο χορός περιελάμβανε πηδήματα δεξιά κι αριστερά με στροφή στο τέλος του στίχου δεξιά, που γι’ αυτήν έδινε το σύνθημα ο Γενίτσαρης.

Το ξεκίνημα της Τσετιάς γινόταν από την Πλατεία του χωριού. Χορεύοντας γύριζαν όλα τα σπίτια του χωριού. Αντάλλαζαν επισκέψεις με

τα γύρω χωριά, ή διοργάνωναν συναντήσεις οι Γκοτσαριές, όπου γινόταν και η ανταλλαγή των πορτοκαλιών με τα μηνύματα.

Αντιλαλούσε ο τόπος όλος από τις μουσικές και τους ρυθμούς γεμάτους με επιφωνήματα…λογιών λογιών. Και τον χόρευαν όλοι όπου κι

αν βρίσκονταν, και τα παιδιά από κοντά μπολιάζονταν έτσι με την παράδοση. Η τελική συνάντηση των Τσεπιών του Κάμπου ήταν στα

Λεχαινά την Τυρινή στο αποκορύφωμα της Αποκριάς.

Αλλά και την καθαρά Δευτέρα σε πολλές περιοχές εξακολουθούν να λειτουργούν τα δρώμενα που έχουν σχέση με την αναγέννηση της

φύσης, τις γενετικές λειτουργίες της, αλλά και με τον καθαρμό της ψυχής και του σώματος.

Στα γύρω χωριά, και ιδιαίτερα στα χωριά του Κάμπου την ημέρα αυτή γινόταν η αναπαράσταση του γάμου στην Πλατεία του χωριού με

παπά να διαβάζει τις ανομολόγητες ευχές, και στάχτη αντί για ρύζι να πέφτει στα μάτια όλων- κατάλοιπο των Βυζαντινών

διαπομπεύσεων.

Εκεί στην πλατεία, «τη λάκκα», γινόταν το όργωμα και η σπορά από το υνί κάποιου νιου γεωργού με το σακάκι ανάποδα φορεμένο,

προφανώς για να μη αναγνωρίζεται από τα κακά πνεύματα. Αντί για σπόρους έριχνε στάχτη στα χωράφια. Το αλέτρι το έσυραν δυο νέοι

μεταμφιεσμένοι του χωριού. Οι ευχές που ακουγόταν ήταν Διονυσιακού χαρακτήρα.

Αλλά και ο θάνατος περιλαμβανόταν στα δρώμενα της Κ.Δ. με αναπαράσταση της κηδείας. Ο νεκρός τοποθετούνταν σε «κορίτο» και

περιφερόταν στο χωριό. Όσοι τον συναντούσαν, διακωμωδώντας την κατάσταση ρωτούσαν την αιτία του θανάτου κι έπαιρναν πιπεράτες

απαντήσεις από τους τεθλιμένους συγγενείς. Η γλώσσα δεν είχε φραγμούς τις ώρες εκείνες… Μόνο που οι κοπέλες σκύβαν το κεφάλι

από ντροπή. Το «κορίτο» τοποθετούνταν στην πλατεία δίπλα στη φωτιά, γύρω μαινόταν ο χορός, «χορός της φωτιάς(;)»

Τελικά γινόταν και η Ανάσταση του νεκρού με όλα τα σχετικά επακόλουθα που ήταν πειράγματα, τραγούδι και οινοποσία για την ήττα του

θανάτου…

Ο Γάμος, και ο Θάνατος συνυπάρχουν στα έθιμα της Αποκριάς. Οι ζωντανοί και οι πεθαμένοι μαζί, αφού και γι αυτούς ετοιμάζονται τα

«σπερνά». Έθιμα που μα θυμίζουν και τις αρχαίες Ελληνικές παραδόσεις μας. Τότε που οι ψυχές τω αποθαμένων «απολύονται» απ’

τον Άδη κάποιες μέρες της Άνοιξης για νάρθουν να συγκατοικήσουν με ους ζωντανούς. Έθιμα που μας λένε ότι τίποτα δεν χάνεται σ’

αυτόν τον κόσμο και μέσα στον δικό του χρόνο

ΤΥΡΙΝΗ

Μετά την Κρεατινή εβδομάδα, εβδομάδα της απολυτής ακολουθεί η Τυρινή Εβδομάδα, με έμφαση γιορτασμού την Τυρινή Κυριακή. Την

εβδομάδα αυτή εξαφανιζόταν από το σπίτι όλα τα κρεατικά. Το Παστό ήταν στις λαγήνες του, και κανείς δεν αρτευόταν. Οι τσομπάδηδες

μοίραζαν γάλα στους χωριανούς τους για να φτιάξουν τις γαλόπιτες τις ξιπόλυτες, τις μακαρονόπιτες και τυρόπιτες να πήξουνε τις

γιαούρτες. Οι νοικοκυρές ετοίμασαν τα γαλακτερά φαγητά και γλυκίσματα αυτά για να κεράσουν τις μπούλες και τους φίλους . Τα ψάρια

επιτρέπονταν στο σιτηρέσιό τους.

Το Σάββατο της Τυρινής οι γυναίκες φτιάχναν τα ψυχούδια. Μικρά στρογγυλά ψωμάκια με τη σφραγίδα στη μέση , σαν πρόσφορο . Την

ημέρα αυτή μαζεύονται και τα παιδιά στα νεκροταφείο. Κάθονται καταγής. Παίρνουν από ένα ψυχούδι και λένε: ¨Είδαμε δεν είδαμε.

Θεός συγχωρήσει τα, τους περσινούς , τους φετεινούς και τους απολησμονημένους¨. ¨Νουνό προς νουνό, θεός συγχωρέσει¨. ¨Κυράκα

μας προς κυράκα μας θεός συγχωρέσει¨.

Οι γυναίκες μαζί με τα ψυχούδια, έχουν ένα σίδερο του σιδερώματος με αναμμένα κάρβουνα, για να ρίξουν μαζί με λιβάνι, επάνω στο

μνήμα. Στις ψυχές προτού φύγουν θα αφήσουν μια μπουκιά ψυχούδι μουσκεμένο στο κρασί.

Έμφαση σε όλα δίνοταν την Κυριακή της Τυρινής. Το πρωί ήταν ο καθιερωμένος εκκλησιασμό. Το μεσημέρι το τραπέζι περιλάμβανε ,

πρώτα το ¨τυροζούμι¨, (αραιή άρμη για τους Χαβαραίους), ¨βακαλάο¨, πλακί ή ψητόστη ¨μπουγάνα¨ με σκορδαλιά. Ο βακαλάος τότε

ήταν –το φαί των φτωχών- και ψάρι φρέσκο- που να φτάσει τότε στα ορεινά της Ηλείας-. Συνοδευόταν από γαλόπιτα την ξιπόλυτη, γιατί

δεν είχε φύλλο. Το βράδυ ετοίμαζαν μακαρόνια με μπόλικη μυζήθρα και με χοιρινό λίπος που συνοδευόταν από τηγανητό βακαλάο και

το κρασι στο τραπέζι.

Το πρώτο μακαρόνι τα κορίτσια το έβαζαν , χωρίς να το δει κανείς , κάτω από το μαξιλάρι τους για να δουν ποιόν θα παντρευτούν.

Έτρωγαν και τη γαλόπιτα ανάμεσα σε όλα με τις ευχές ¨Καλή Σαρακοστή¨ αλλά και στις ψυχές των πεθαμένων.

Το γλέντι τέλειωνε με το ψήσιμο των αυγών στη θράκα ή μάλλον στη χόβολη , ένα για τον καθένα του σπιτιού , αλλά και για κάθε

ζωντανό. Μερικά ίδρωναν και άλλα έσπαγαν. Σε κάθε τόπο ερμήνευαν το γεγονός διαφορετικά.

Το ιδρωμένο ήταν του Τεμπέλη και αυτού που έσκαγε ήταν οι ¨οχτροί του που σκάσανε από το κακό τους¨. Όσο πιο πολύ θόρυβο έκανε

και διαλυόταν τόσο πιο τυχερός ήταν.

Το ιδρωμένο είναι του δυνατού ενώ το σκασμένο είναι του τεμπέλη.

Αυτού που έσκασε το αυγό λέγαν ότι θα παντρευτεί σε μέρη μακρινά.

Οι κοπέλες έψηναν το αυγό τους και έβγαιναν έξω κοιτώντας τον ουρανό σε ένα συγκεκριμένο σημείο. Αν το αστέρι τους μετακινιόταν

τότε θα ξενιτευόταν, αν όχι θα έμεναν για να παντρευτούν εδώ, στον τόπο τους.

Τα τσόφλια τα πετούσαν στην φωτιά. Καθώς έσκαγαν έλεγαν:¨έτσι να σκάσουν και οι εχθροί μας¨.

Κρέμαγαν το δεμένο αυγό από το νταβάνι, ο πατέρας το κουνούσε στα ανοιχτά στόματα των παιδιών για να το πιάσουνε. Ήταν ο

τυχερός αυτός που το έπιανε.

Κάπου από το αυγό της Κυριακής της Τυρινής τρώγαν μόνο το μισό. Το άλλα το πετούσαν για να το ολοκληρώσουν την Ανάσταση

τρώγοντας το άλλο μισό. Δείγμα του κύκλου της Σαρακοστής.

Με τα αυγά τελείωναν οι Αποκριές και με αυγά άρχιζε το Πάσχα.

Εκείνο το βράδυ διώχναν και τους ψύλλους από το σπίτι τους. Έβγαιναν έξω φωνάζοντας τους γείτονες. Αν ο γείτονας ξεχνούσε το έθιμο

κι έβγαινε έξω του έλεγαν: ¨Εμείς τους ξεχειμωνιάσαμε, εσείς να τους ξεκαλοκαιριάσετε¨.

Το κοινό τραπέζι μεταξύ όλων των συγγενών και φίλων γινόταν αυτό το βράδυ της τελευταίας Αποκριάς. Πρώτος ο παππούς καμάρωνε

τη γενιά του , έκανε το σταυρό του , ευχόταν ¨Καλή Σαρακοστή¨ και ¨του χρόνου¨ μαζί με ορμήνιες ¨Ομόνια και γεροσύνη ¨, ¨γεροσύνη να’

χουμε εμείς και τα ζά μας¨ (Χάβαρι). Επιβεβαιωνόταν το δέσιμο μέσα και από την διαδικασία του ¨συχώριου¨. Τα αποφάγια του

σπιτιού πήγαιναν στα τρία σημεία του χωραφιού ή τα θα τα έδεναν οι γυναίκες σε τρεις κόμπους, μέσα στα πατσαβούρια, ενώ έλεγαν

¨Δένω την αλπού , τα φίδια, τις νυφίτσες, όλα τα σούρμενα και τα πετούμενα¨. Θα τα τοποθετούσε στη ρίζα των βάτων ένα αρσενικό

παιδί.

ΚΑΘΑΡΑ ΔΕΥΤΕΡΑ

Η Καθαρά Δευτέρα είναι το τέλος των Απόκρεω και η πρώτη μέρα της Σαρακοστής .

Γιορτάζεται στην εξοχή με νηστίσιμα, που ¨δεν κόβουν λίξα¨, όπως λέγαν στο Χάβαρι, και κρασί, γι’ αυτό και γυρίζουν μεθυσμένοι.

Συνεχίζεται η ευθυμία με τραγούδια και διασκεδάσεις . Κάθε τόπος πέρα των κοινών εθίμων, έχει και τα δικά του ξεχωριστά έθιμα. Τα

κοινά έθιμα είναι το άζυμο ψωμί δηλαδή η λαγάνα, και τα λογιών νηστίσιμα φαγώσιμα (μαρουλάκια, κρεμύδια και σκόρδα, ταραμάς,

ελιές, φασολάδες λευκές, βοβριά, κ.α.).

Στον τόπο μας τα βρασμένα κουκιά ήταν σήμα κατατεθέν της ημέρας. Οι νοικοκυρές ζύμωναν ψωμί ¨λιζό¨, την μπουγάτσα.

Πάμε να χαλάσουμε τα Κούλουμα , λέγαν οι Καρδαμαίοι. Η προετοιμασία εκεί αρχίζει από τους μπακάληδες που πουλούν βρασμένα

κουκιά με ρίγανη και όλα τα νηστίσιμα. Τόση ήταν η κίνηση στον καρδαμά τότε, που οι έμποροι και οι καταστηματάρχες ζήτησαν να

καθιερωθεί η ημέρα αυτή ως αργία και ημέρα πανηγυριού. Ο Πρόεδρος συγκαλεί Κοινοτικό Συμβούλιο. Στις 28-2-1954 καθορίζεται η

αργία και το πανηγύρι, με όλα τα σχετικά καταστήματα να εξυπηρετούν τους πανηγυριστές και δημιουργεί αγροτική παρέλαση, με

ανθοστολισμένα “άρματα” και μεταμφιεσμένους.

Οι Αγραπιδοχωρήτες που εγκαταστάθηκαν στην Ηλεία φτιάχναν και τα αλμυροκούλουρα. Οι κοπέλες αν με το μακαρόνι της Τυρινής

δεν έβλεπαν στον ύπνο τους ποιόν θα πάρουν για άνδρα, τότε την Καθαρά Δευτέρα έτρωγαν αλμυροκούλουρα, και δεν έπιναν καθόλου

νερό για να πάει ο μέλλον σύζυγός τους στο όνειρό τους, να τους δώσει νερό να ξεδιψάσουν. Έλεγαν:”Τρώνε την αλμυροκουλούρα για

να δούνε πο9ιόν θα πάρουνε;” Το έθιμο αυτό υπάρχει σε πολλές περιοχές.

Αλλού την παραμονή της Καθαράς Δευτέρας οι γυναίκες έβγαζαν βορβούς. Πρόσεχαν ο πρώτος να είναι ο μεγαλύτερος, που τον

τοποθετούσαν με τα φύλλα του το πρωί της Κ.Δ. στην πόρτα του σπιτιού. Το βράδυ τον έβγαζαν στη μαλάθα του ψωμιού μέχρι το

Πάσχα, για να είναι φτούρια το ψωμί του σπιτιού.

Την ημέρα αυτή ήταν συνήθεια να μαζεύονται οι περισσότεροι σε συγκεκριμένους τόπους, για να γιορτάζουν τα “Κούλουμα”. Οι

Σαβαλαίοι πήγαιναν σε τόπο γεμάτο από Σπέντζες, στην Σπετζολουλουδιά. Οι Αμαλιαδαίοι διάλεγαν την Φραγκαβίλα.

Στην περιοχή μας λάμβαναν χώρα και κάποια δρώμενα. Το κάψιμο του Καρνάβαλου, ο γάμος και η κηδεία, οι γαϊδουροδρομίες και

άλλα παιχνίδια, που τα συνόδευαν μουντζουρώματα και αλευρώματα κ.α.

Το πέταγμα του ¨χαρταετού¨ του αστεριού στα ψηλώματα ήταν ανάμεσα στα έθιμα. Τους ¨χαρταετούς¨ τους κατασκεύαζαν μόνοι τους με

καλάμια και χαρτί. Ήθελε μαστοριά στο ζύγισμα. Αν δεν τα κατάφερνες να τα ζυγιάσεις χαρταετό ψηλά δεν έβλεπες.

Με την Καθαρο-Δευτέρα ξεκινούσε η Μεγάλη Σαρακοστή . οι πρώτες τρεις μέρες επέβαλαν αυστηρή νηστεία. Όχι μόνο δεν έτρωγαν λάδι

οι νηστικοί, μόνο νερό έπιναν. Το βράδυ ίσως λίγες σταφίδες να ξεγελάσουν την σφοδρή πείνα τους. Έτσι θεωρούσαν τον εαυτό τους

άξιο της θείας Κοινωνίας με την λειτουργία των Προηγιασμένων Τιμίων Δώρων, την Τετάρτη που ακολουθούσε. Άξιοι για την θεία

Κοινωνία, αλλά και το αντάλλαγμα της σοβαρό. Κι αυτό φόβιζε προπάντων τις γριές. Έτσι δεν μπορούσαν να ευχαριστηθούν την Τυρινή

(Τουρνή) με τα καλούδια της. Η κατάσταση αυτή γέννησε την παροιμία: ¨Όσο συλλογάται η γριά το Τρίμερο, μαύρη Τουρνή (Τυρινή) την

πάει¨.
Image and video hosting by TinyPic