Powered By Blogger

29.5.11

H Ανάληψη του Κυρίου


Η ένδοξη Ανάληψη του Κυρίου στους ουρανούς είναι, κατά τον Απόστολο Παύλο, ένα από τα κεφαλαιώδη μυστήρια της πίστης μας, εφόσον βεβαιώνει θεόπνευστα ότι «Μέγα εστί το της ευσεβείας μυστήριον Θεός εφανερώθη εν σαρκί, ... ανελήφθη εν δόξη» (1 Τιμ. 3, 16). Αν θελήσει δε κανείς να προσεγγίσει με πίστη στο μυστήριο αυτό, θα διδαχθεί ασφαλώς πολλά από τα υπέρ νουν και λόγον μυστήρια της πίστης και θα συναναληφθεί πνευματικά μαζί με τον Κύριο στους ουρανούς της θείας ζωής και βασιλείας, εορτάζοντας στο εξής θεοπρεπώς την «πάνδημον» Ανάληψη του Κυρίου. Για το λόγο δε αυτό, θα παρουσιάσουμε πιο κάτω κάποια από τα όσα έγιναν και ειπώθηκαν κατά την Ανάληψη του Κυρίου, δηλαδή τα εξής:

α) Η πορεία προς το όρος των Ελαιών
Είχε τελειώσει ο Κύριος κάθε διδασκαλία Του, διαβεβαιώνοντας τους Μαθητές Του ότι θα ήταν μαζί τους «έως της συντελείας των αιώνων» (Ματθ. 28, 20), όταν τον πλησίασαν κάποιοι από αυτούς και τον ρώτησαν: «Κύριε, ει εν τω χρόνω τούτω αποκαθιστάνεις τη βασιλεία του Ισραήλ;» (Πρ. 1, 6). Κύριε, δηλαδή, θέλουμε να μας φανερώσεις, αν στα χρόνια τα δικά μας θα γίνει η Β’ Παρουσία Σου στη γη; Ο Κύριος, όμως, δεν θέλησε να αποκαλύψει στους Μαθητές το χρόνο της Β’ Παρουσίας Του, γιατί προφανώς δεν έπρεπε να τον γνωρίζουν, λέγοντας: «Ουχ υμών εστί γνώναι χρόνους ή καιρούς, ους ο Πατήρ έθετο εν τη ιδία εξουσία, αλλά λήψεσθε δύναμιν, επελθόντος του Αγίου Πνεύματος εφ’ υμάς και έσεσθέ μοι μάρτυρες εν τε Ιερουσαλήμ και εν πάση τη Ιουδαία και Σαμαρεία και έως εσχάτου της γης» (Πρ. 1, 7-8). Δεν είναι, δηλαδή, επιτρεπτό σε σας το να γνωρίζετε τους ακριβείς χρόνους και τους ορισμένους καιρούς που γνωρίζει μονάχα ο Θεός. Σας βεβαιώνω, όμως, ότι μετά την Ανάληψή μου στους ουρανούς, θα λάβετε όλοι τη δύναμη του Αγίου Πνεύματος και με τη δύναμη αυτή θα γίνετε μάρτυρες της Ανάστασής μου, όχι μονάχα στην πόλη των Ιεροσολύμων, αλλά και σ’ ολόκληρη την Ιουδαία και τη Σαμάρεια, φθάνοντας και στα πέρατα της γης.
Ύστερα από τα πιο πάνω λόγια, ο Κύριος βγήκε από την κατοικία εκείνη (το γνωστό υπερώο του Ευγγελιστού Μάρκου) και πήρε μαζί με 500 περίπου Μαθητές και Μαθήτριες το δρόμο προς τη Βηθανία.
Από τα πιο πάνω φαίνεται, κατά τον Π. Τρεμπέλα, ότι «Το πρώτον έργον των Αποστόλων ήτο, το να είναι μάρτυρες του Χριστού και το ειδικότερον θέμα της μαρτυρίας των ήτο η ανάστασις του Χριστού» (Υπ. εις τας Πράξεις, α, 8, Αθήναι 1955, σ. 57). Και τούτο γιατί, κατά τον Απόστολο Παύλο, αποδεικνύεται περίτρανα ότι ήταν «Υιός Θεού εξ αναστάσεως» (Ρωμ. 1, 4).



β) Η Ανάληψη του Κυρίου στους ουρανούς
Καθώς, όμως, ο Κύριος συζητούσε φιλικά με τους Μαθητές Του, έφθασαν σε λίγο στην πιο ψηλή κορυφή του όρους των Ελαιών, που απείχε «Σαββάτου οδόν», όπου στάθηκαν, ενώ ο Κύριος αγκάλιασε όλους εκείνους τους Μαθητές με το βλέμμα της αγάπης Του και για τελευταία φορά στον κόσμο αυτό τους ευλόγησε και με το χέρι Του. Την ίδια δε στιγμή της ευλογίας εκείνης ένα σύννεφο θεϊκό, που είχε κατεβεί από τον ουρανό, παρέλαβε σαν άρμα τον Κύριο και άρχισε να Τον ανεβάζει «εν δόξη» (Α’ Τιμ. 3, 16) προς τον ουρανό. «Ανεφέρετο, σημειώνει χαρακτηριστικά για την Ανάληψη ο Κ. Καλλίνικος, βραδέως και μεγαλοπρεπώς, ως πλοίον ανελκύσαν την άγκυραν και μικρόν κατά μικρόν χανόμενον εις τον ορίζοντα» (Τα θεμέλια της πίστεως, Αθήναι 1958, σ. 188).
Την Ανάληψη δε αυτή του Κυρίου παρουσίαζαν παραστατικά κατά το Μεσαίωνα στη Δύση, κατασκευάζοντας ένα ομοίωμα του Χριστού, που έσυραν με ένα σχοινί σιγά - σιγά προς την οροφή του ναού, όπου εξαφανιζόταν σε κάποιο αόρατο στους πολλούς άνοιγμα (ΘΗΕ 2, 509). Το βέβαιο, πάντως, ήταν ένα, το ότι δηλαδή οι Μαθητές βεβαιώθηκαν «διά της ευλογίας» ότι ο Χριστός ήταν «ο Υιός του Θεού, ο Λυτρωτής του κόσμου». Και τούτο γιατί, κατά την Αγία Γραφή, ο Θεός «κάθηται επί νεφέλης κούφης» (Ησ. 19, 1). «Νεφέλη γαρ και γνόφος, κατά ψαλμωδό κύκλω Αυτού» (Ψαλμ. 96, 2).
Μια τέτοια βεβαιότητα για τη θεία φύση του Κυρίου πρέπει να υπάρχει ασφαλώς και στις καρδιές όλων των Χριστιανών, ώστε να ομολογούμε μαζί με τον Απόστολο Παύλο ότι «Κύριος Ιησούς Χριστός εις δόξαν Θεού Πατρός» (Φιλ. 2, 11).
γ) Η εμφάνιση δύο Αγγέλων
Ενώ, όμως, οι Μαθητές του Κυρίου εκείνοι εξακολουθούσαν να κοιτάζουν προς τον ουρανό, μη μπορώντας να πιστέψουν ότι δεν θα ξανάβλεπαν τον Κύριο, παρουσιάστηκαν ξαφνικά δύο Άγγελοι, ντυμένοι στα λευκά, και είπαν: «Άνδρες Γαλιλαίοι, τι εστήκατε εμβλέποντες εις τον ουρανόν; Ούτος ο Ιησούς ο αναληφθείς αφ’ υμών εις τον ουρανόν, ούτως ελεύσεται, ον τρόπον εθεάσασθε αυτόν πορευόμενον εις τον ουρανόν» (Πρ. 1, 11. Βλ. και Ματθ. 25, 31, Α’ Θεσ. 4, 16, Αποκ. 1, 7). Άνθρωποι, δηλαδή, που οι πιο πολλοί κατάγεσθε από τη Γαλιλαία, γιατί σταθήκατε εδώ, κοιτάζοντας προς τον ουρανό; Σας βεβαιώνουμε ότι αυτός ο ίδιος ο Ιησούς, που αναλήφθηκε κατά τον τρόπο που είδατε στον ουρανό, θα έλθει μια ημέρα και πάλι κατά τρόπο μεγαλειώδη και ένδοξο, κατεβαίνοντας από τον ουρανό. Με τον τρόπο δε αυτό ο Χριστός, κατά τον Απόστολο Παύλο, «Ανέβη υπεράνω των ουρανών, ίνα πληρώση τα πάντα» (Εφεσ. 4, 10), «Και ημάς... συνήγειρε και συνεκάθισεν εν τοις επουρανίοις» (Εφ. 2, 5 - 6), «ίνα ενδείξηται εν τοις αιώσι τοις επερχομένοις τον υπερβάλλοντα πλούτον της χάριτος Αυτού» (Εφ. 2, 7). Ανέβηκε, δηλαδή, ο Χριστός στους ουρανούς, σύροντας πίσω Του και το «φύραμα» που ζυμώνεται μαζί Του «εις την οικειότητα της Τριαδικής ζωής» (ΘΗΕ 2, 504).
δ) Η επιστροφή των Μαθητών στα Ιεροσόλυμα μετά χαράς μεγάλης
Ύστερα από τα πιο πάνω λόγια, οι Άγγελοι εκείνοι εξαφανίστηκαν, ενώ όλοι οι Μαθητές προσκύνησαν τον Κύριο, που είχε αναληφθεί στους ουρανούς και ξαναγύρισαν στα Ιεροσόλυμα «μετά χαράς μεγάλης» (Λουκ. 24, 52). Γύρισαν, δηλαδή, στα Ιεροσόλυμα, όπου έσπευδαν «διά παντός εν των ιερώ αινούντες και ευλογούντες τον Θεόν» (Λουκά 24, 53) και αναμένοντες «δύναμιν εξ ύψους» (Λουκά 24, 49). Ταυτόχρονα, όμως, χαίρονταν εξαιτίας της ευλογίας που είχαν από τον Χριστό, αλλά και «διά την ελπίδα της ειρημένης επαγγελίας» (Βλ. Π. Τρεμπέλα, Υπ. εις το κατά Λουκάν Ευαγγέλιον, Αθήνα 1972, σ. 681). Αυτή δε τη χαρά ζητεί ο υμνογράφος της Εκκλησίας για όλους τους Χριστιανούς, λέγοντας:
«Ο τους Μαθητάς και την τεκούσαν Σε Θεοτόκον χαράς απλήστου πλήσας εν τη ση Αναλήψει, και ημάς αξίωσον των εκλεκτών Σου της χαράς ευχαίς αυτών, διά το μέγα Σου έλεος».

Ύστερα από τα πιο πάνω, όλοι οι Χριστιανοί, κατά τον Απόστολο Παύλο, πρέπει να προσερχόμαστε «μετά παρρησίας τω θρόνω της Χάριτος», γιατί έχουμε «Αρχιερέα μέγαν, διεληλυθότα τους ουρανούς» (Εβρ. 4, 14-16). Ο Χριστός, δηλαδή, είναι ο Αρχηγός και η αόρατη κεφαλή της Εκκλησίας. Και όπου είναι η κεφαλή, πρέπει να είναι και το σώμα. Όπως, δηλαδή, ένας κολυμβητής, λέγει ο Κ. Καλλίνικος, έχει το σώμα βυθισμένον κάτω από τα κύματα της θάλασσας, αλλά το κεφάλι του έξω από το νερό, έτσι και εδώ. «Το σώμα της Εκκλησίας κυματοπαλαίει, πεφυλακισμένον υπό την ρευστήν των εγκοσμίων φύσιν, αλλ’ ο Χριστός, η κεφαλή του, είναι άνω, έξω των γηίνων κυμάτων, άλλην ατμόσφαιραν αναπνέων και τούτο προς το καλόν ημών» (Τα θεμέλια της πίστεως, 188 - 189). Σ’ αυτήν ακριβώς την ατμόσφαιρα ας παρακαλούμε τον Χριστό να οδηγήσει και μας, σαν μέλη του μυστικού Σώματός Του, με την ενίσχυση της Χάρης του Αγίου Πνεύματος, λέγοντας «Μη χωρισθής ημών, ο Ποιμήν ο καλός, αλλά πέμψον ημίν το Πνεύμα Σου το πανάγιον, το οδηγούν και στηρίζον τας ψυχάς ημών».


« Ὁ Κύριος ἀνελήφθη εἰς οὐρανούς, ἵνα πέμψῃ τὸν Παράκλητον τῶ κόσμω, οἱ οὐρανοὶ ἡτοίμασαν τὸν θρόνον αὐτοῦ, νεφέλαι τὴν ἐπίβασιν αὐτοῦ, Ἄγγελοι θαυμάζουσιν, ἄνθρωπον ὁρῶντες ὑπεράνω αὐτῶν, ὁ Πατὴρ ἐκδέχεται, ὃν ἐν κόλποις ἔχει συναϊδιον, Τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιον κελεύει πᾶσι τοὶς Ἀγγέλοις αὐτοῦ, Ἄρατε πύλας οἱ ἄρχοντες ἡμῶν, Πάντα τὰ ἔθνη κροτήσατε χείρας. ὅτι ἀνέβη Χριστός, ὅπου ἣν τὸ πρότερον».
Ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός μετά την λαμπροφόρο Ανάστασή Του από τους νεκρούς, δεν εγκατέλειψε αμέσως τον κόσμο, αλλά συνέχισε για σαράντα ημέρες να εμφανίζεται στους μαθητές Του (Πράξ.1,3). Αυτές οι μεταναστάσιμες εμφανίσεις Του προς αυτούς είχαν πολύ μεγάλη σημασία. Έπρεπε οι πρώην δύσπιστοι και φοβισμένοι μαθητές να βιώσουν το γεγονός της Αναστάσεως του Διδασκάλου τους και να αποβάλλουν κάθε δισταγμό και ψήγμα απιστίας για Εκείνον.
Την τεσσαρακοστή λοιπόν ημέρα, σύμφωνα με το Ευαγγέλιο του Λουκά, ο Κύριος τους μαθητές του «εξήγαγε έξω έως τη Βηθανία», στο όρος των Έλαιών όπου συνήθως προσηύχετο. «Και αφού σήκωσε τα χέρια του, τους ευλόγησε». (Λουκά 24,50) και «ευλογώντας τους, εχωρίσθηκε απ' αυτούς και εφέρετο πρός τα πάνω, στον ουρανό» μέχρι που τον έχασαν από τα μάτια τους. Και μετά αφού Τον προσκύνησαν επέστρεψαν στην Ιερουσαλήμ με χαρά μεγάλη και έμεναν συνεχώς στο ναό υμνολογώντας και δοξολογώντας το Θεό.
Ο ευαγγελιστής Μάρκος, περιγράφοντας πιο λακωνικά το θαυμαστό και συνάμα συγκινητικό γεγονός, αναφέρει πως μετά από την ρητή αποστολή των μαθητών σε ολόκληρο τον κόσμο κηρύττοντας και βαπτίζοντας τα έθνη, «ανελήφθη εις τον ουρανόν και εκάθισεν εκ δεξιών του Θεού. Εκείνοι δε εξελθόντες εκήρυξαν πανταχού, του Κυρίου συνεργούντος και τον λόγον βεβαιούντος δια των επακολουθούντων σημείων» (Μαρκ.16,19-20).
Αυτή η ευλογία είναι πια η αρχή της Πεντηκοστής. Ο Κύριος ανέρχεται για να μας στείλει το παράκλητο Πνεύμα, όπως λέγει το τροπάριο της εορτής: «Ανυψώθηκες στη δόξα, Χριστέ Θεέ μας, αφού χαροποίησες τους μαθητές σου με την επαγγελία του Αγίου Πνεύματος και βεβαιώθηκαν από την ευλογία σου».
Η Ανάληψη του Κυρίου μας Ιησού Χριστού αποτελεί αναμφίβολα το θριαμβευτικό πέρας της επί γης παρουσίας Του και του απολυτρωτικού έργου Του. «Ανελήφθη εν δόξη» για να επιβεβαιώσει την θεία ιδιότητά Του στους παριστάμενους μαθητές Του. Για να τους στηρίξει περισσότερο στον τιτάνιο πραγματικά αγώνα, που Εκείνος τους ανάθεσε, δηλαδή τη συνέχιση του σωτηριώδους έργου Του για το ανθρώπινο γένος.
Ο Κύριος Ιησούς Χριστός ανήλθε στους ουρανούς, αλλά δεν εγκατέλειψε το ανθρώπινο γένος, για το οποίο έχυσε το τίμιο Αίμα Του. Μπορεί να κάθισε στα δεξιά του Θεού στους ένδοξους ουρανούς, όμως η παρουσία Του εκτείνεται ως τη γη και ως τα έσχατα της δημιουργίας. Άφησε στη γη την Εκκλησία Του, η οποία είναι το ίδιο το αναστημένο, αφθαρτοποιημένο και θεωμένο σώμα Του, για να είναι το μέσον της σωτηρίας όλων των ανθρωπίνων προσώπων, που θέλουν να σωθούν. Νοητή ψυχή του σώματός Του είναι ο Θεός Παράκλητος, «το Πνεύμα της αλήθείας» (Ιωάν. 15,26), ο Οποίος επεδήμησε κατά την αγία ημέρα της Πεντηκοστής σε αυτό, για να παραμείνει ως τη συντέλεια του κόσμου.
Η σωτηρία συντελείται με την οργανική συσσωμάτωση των πιστών στο θεανδρικό Σώμα του Χριστού. Αυτό εννοούσε, όταν υποσχόταν στους μαθητές Του: «ιδού εγώ μεθ’ υμών ειμί πάσας τας ημέρας έως της συντελείας του αιώνος» (Ματθ.28,20).
Απολυτίκιον Ἦχος δ'
«Ἀνελήφθης ἐν δόξῃ, Χριστὲ ὁ Θεὸς ἡμῶν, χαροποιήσας τοὺς Μαθητάς, τὴ ἐπαγγελία τοῦ ἁγίου Πνεύματος, βεβαιωθέντων αὐτῶν διὰ τῆς εὐλογίας, ὅτι σὺ εἰ ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ, ὁ λυτρωτὴς τοῦ κόσμου».

«Ο ίδιος ο Κύριος λέει: «συμφέρει υμίν ίνα εγώ απέλθω ... και εγώ ερωτήσω τον Πατέρα και άλλον Παράκλητον δώσει υμίν» (Ιωάν. 14,16). Έτσι η Ανάληψη του Χριστού είναι η κατ' εξοχήν επίκληση, γιατί είναι θεία• ο Υιός παρακαλεί τον Πατέρα να στείλη το Άγιο Πνεύμα και, εις απάντηση αυτής της παρακλήσεως, ο Πατήρ στέλνει το Πνεύμα και πραγματοποιεί την Πεντηκοστή. Η ολοκληρωμένη αυτή θεώρηση των οικονομιών δεν ελαττώνει καθόλου τον κεντρικό χαρακτήρα του απολυτρωτικού έργου του Χριστού, της θυσίας του Αμνού, αλλά προσδιορίζει την προοδευτική τάξη των γεγονότων και δείχνει τον Υιό και το Πνεύμα, καθένα ιδιαίτερα στην προσωπική Του μεγαλοπρέπεια και διάσταση, καθένα στην υπηρεσία του άλλου σε μια αμοιβαία λειτουργία που συμπίπτει με τη Βασιλεία του Πατρός».
Paul Evdokimov
Ευαγγελική περικοπή (Ιωαν. 24: 36-53)
«36 Ταῦτα δὲ αὐτῶν λαλούντων αὐτὸς ὁ Ἰησοῦς ἔστη ἐν μέσῳ αὐτῶν καὶ λέγει αὐτοῖς· Εἰρήνη ὑμῖν. 37 πτοηθέντες δὲ καὶ ἔμφοβοι γενόμενοι ἐδόκουν πνεῦμα θεωρεῖν. 38 καὶ εἶπεν αὐτοῖς· Τί τεταραγμένοι ἐστέ, καὶ διατί διαλογισμοὶ ἀναβαίνουσιν ἐν ταῖς καρδίαις ὑμῶν; 39 ἴδετε τὰς χεῖράς μου καὶ τοὺς πόδας μου, ὅτι αὐτὸς ἐγώ εἰμι· ψηλαφήσατέ με καὶ ἴδετε, ὅτι πνεῦμα σάρκα καὶ ὀστέα οὐκ ἔχει καθὼς ἐμὲ θεωρεῖτε ἔχοντα. 40 καὶ τοῦτο εἰπὼν ἐπέδειξεν αὐτοῖς τὰς χεῖρας καὶ τοὺς πόδας. 41 ἔτι δὲ ἀπιστούντων αὐτῶν ἀπὸ τῆς χαρᾶς καὶ θαυμαζόντων εἶπεν αὐτοῖς· Ἔχετέ τι βρώσιμον ἐνθάδε; 42 οἱ δὲ ἐπέδωκαν αὐτῷ ἰχθύος ὀπτοῦ μέρος καὶ ἀπὸ μελισσίου κηρίου, 43 καὶ λαβὼν ἐνώπιον αὐτῶν ἔφαγεν. 44 εἶπε δὲ αὐτοῖς· Οὗτοι οἱ λόγοι οὓς ἐλάλησα πρὸς ὑμᾶς ἔτι ὢν σὺν ὑμῖν, ὅτι δεῖ πληρωθῆναι πάντα τὰ γεγραμμένα ἐν τῷ νόμῳ Μωϋσέως καὶ προφήταις καὶ ψαλμοῖς περὶ ἐμοῦ. 45 τότε διήνοιξεν αὐτῶν τὸν νοῦν τοῦ συνιέναι τὰς γραφάς, 46 καὶ εἶπεν αὐτοῖς ὅτι Οὕτω γέγραπται καὶ οὕτως ἔδει παθεῖν τὸν Χριστὸν καὶ ἀναστῆναι ἐκ νεκρῶν τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ, 47 καὶ κηρυχθῆναι ἐπὶ τῷ ὀνόματι αὐτοῦ μετάνοιαν καὶ ἄφεσιν ἁμαρτιῶν εἰς πάντα τὰ ἔθνη, ἀρξάμενον ἀπὸ Ἱερουσαλήμ. 48 ὑμεῖς δέ ἐστε μάρτυρες τούτων. 49 καὶ ἰδοὺ ἐγὼ ἀποστέλλω τὴν ἐπαγγελίαν τοῦ πατρός μου ἐφ' ὑμᾶς· ὑμεῖς δὲ καθίσατε ἐν τῇ πόλει Ἱερουσαλήμ ἕως οὗ ἐνδύσησθε δύναμιν ἐξ ὕψους. 50 Ἐξήγαγε δὲ αὐτοὺς ἔξω ἕως εἰς Βηθανίαν, καὶ ἐπάρας τὰς χεῖρας αὐτοῦ εὐλόγησεν αὐτούς. 51 καὶ ἐγένετο ἐν τῷ εὐλογεῖν αὐτὸν αὐτοὺς διέστη ἀπ' αὐτῶν καὶ ἀνεφέρετο εἰς τὸν οὐρανόν. 52 καὶ αὐτοὶ προσκυνήσαντες αὐτὸν ὑπέστρεψαν εἰς Ἱερουσαλὴμ μετὰ χαρᾶς μεγάλης, 53 καὶ ἦσαν διὰ παντὸς ἐν τῷ ἱερῷ αἰνοῦντες καὶ εὐλογοῦντες τὸν Θεόν. Ἀμήν».
Αποστολικόν Ανάγνωσμα (Πραξ. 1: 1-12)
«1 Τὸν μὲν πρῶτον λόγον ἐποιησάμην περὶ πάντων, ὦ Θεόφιλε, ὧν ἤρξατο ὁ Ἰησοῦς ποιεῖν τε καὶ διδάσκειν 2 ἄχρι ἧς ἡμέρας ἐντειλάμενος τοῖς ἀποστόλοις διὰ Πνεύματος ἁγίου οὓς ἐξελέξατο ἀνελήφθη· 3 οἷς καὶ παρέστησεν ἑαυτὸν ζῶντα μετὰ τὸ παθεῖν αὐτὸν ἐν πολλοῖς τεκμηρίοις, δι' ἡμερῶν τεσσαράκοντα ὀπτανόμενος αὐτοῖς καὶ λέγων τὰ περὶ τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ. 4 καὶ συναλιζόμενος παρήγγειλεν αὐτοῖς ἀπὸ Ἱεροσολύμων μὴ χωρίζεσθαι, ἀλλὰ περιμένειν τὴν ἐπαγγελίαν τοῦ πατρὸς ἣν ἠκούσατέ μου· 5 ὅτι Ἰωάννης μὲν ἐβάπτισεν ὕδατι, ὑμεῖς δὲ βαπτισθήσεσθε ἐν Πνεύματι ἁγίῳ οὐ μετὰ πολλὰς ταύτας ἡμέρας. 6 οἱ μὲν οὖν συνελθόντες ἐπηρώτων αὐτὸν λέγοντες· Κύριε, εἰ ἐν τῷ χρόνῳ τούτῳ ἀποκαθιστάνεις τὴν βασιλείαν τῷ Ἰσραήλ; 7 εἶπε δὲ πρὸς αὐτούς· Οὐχ ὑμῶν ἐστι γνῶναι χρόνους ἢ καιροὺς οὓς ὁ πατὴρ ἔθετο ἐν τῇ ἰδίᾳ ἐξουσίᾳ, 8 ἀλλὰ λήψεσθε δύναμιν ἐπελθόντος τοῦ ἁγίου Πνεύματος ἐφ' ὑμᾶς, καὶ ἔσεσθέ μου μάρτυρες ἔν τε Ἱερουσαλὴμ καὶ ἐν πάσῃ τῇ Ἰουδαίᾳ καὶ Σαμαρείᾳ καὶ ἕως ἐσχάτου τῆς γῆς. 9 καὶ ταῦτα εἰπὼν βλεπόντων αὐτῶν ἐπήρθη, καὶ νεφέλη ὑπέλαβεν αὐτὸν ἀπὸ τῶν ὀφθαλμῶν αὐτῶν. 10 καὶ ὡς ἀτενίζοντες ἦσαν εἰς τὸν οὐρανὸν πορευομένου αὐτοῦ, καὶ ἰδοὺ ἄνδρες δύο παρειστήκεισαν αὐτοῖς ἐν ἐσθῆτι λευκῇ, 11 οἳ καὶ εἶπον· Ἄνδρες Γαλιλαῖοι, τί ἑστήκατε ἐμβλέποντες εἰς τὸν οὐρανόν; οὗτος ὁ Ἰησοῦς ὁ ἀναληφθεὶς ἀφ'ὑμῶν εἰς τὸν οὐρανὸν, οὕτως ἐλεύσεται, ὃν τρόπον ἐθεάσασθε αὐτὸν πορευόμενον εἰς τὸν οὐρανόν. 12 Τότε ὑπέστρεψαν εἰς Ἱερουσαλὴμ ἀπὸ ὄρους τοῦ καλουμένου ἐλαιῶνος, ὅ ἐστιν ἐγγὺς Ἱερουσαλὴμ, σαββάτου ἔχον ὁδόν.».
.

Αρχάγγελοι και Αγγελική ιεραρχία


Αρχάγγελοι και Αγγελική ιεραρχία

Στην Αγία Γραφή γίνεται συχνά λόγος για τους άγγελους.
Ο Αρχαγγελος Μιχαηλ εμφανιστηκε στον Αβρααμ, στον Λωτ, στον πατριαρχη Ιακωβ οταν τον γλιτωσε απο τον αδερφο του Ησαυ, οδηγησε τους Ισραηλιτες εκτος της Αιγυπτου, εμφανιστηκε στον Ιησου του Ναυη, αλλα και στις Χωναις της φρυγιας
Ο Αρχαγγελος Γαβριηλ εμφανιστηκε πολλες φορες στον προφητη Δανιηλ , στη γυναικα του Μανωε να της πει οτι θα γεννησει τον Σαμψων, στον Ιωακειμ και την Αννα οτι θα γεννησουν τη Θεοτοκο, στον Ζαχαρια οτι η γυναικα του θα γεννησει τον Ιωαννη τον Προδρομο. Επισης ετρεφε την Παναγια επι δωδεκα χρονια στο Ναο, εφερε το μηνυμα του ευαγγελισμου στη Θεοτοκο, φανηκε στον Ιωσηφ για να του πει να μην φοβαται, αλλα να παραλαβει τη Μαριαμ επειδη το παιδι που θα γεννηθει θα ειναι εκ πνευματος Αγιου, αλλα και για να φυγουν προς την Αιγυπτο και να γυρισουν απο την Αιγυπτο στη γη του Ισραηλ. Ακομη αποκυλησε το λιθο απο την πορτα του ταφου του Κυριου και ανηγγειλε την Ανασταση του Κυριου στις μυροφορες.
Πολλες ειναι οι εορτες που ειναι αφιερωμενες στους αγγελους.
-η Δευτερα ημερα της εβδομαδας ειναι αφιερωμενη στα ταγματα των Ουρανιων Δυναμεων
-Συναξη του Αρχαγγελου Γαβριηλ στις 26 μαρτιου
-Συναξη του Αρχαγγελου Γαβριηλ «εν τω Αδειν» στις 11 ιουνιου στη σκητη του Πρωτατου που βρισκεται στις Καρυες της ιερας μονης Παντοκρατορος υπαρχει λακκος που εχει διαφορα κελλια. Σε ενα απο αυτα το οποιο ηταν αφιερωμενο στην Παναγια κατοικουσε ιερομοναχος με τον υποτακτικο του. Ενα σαββατο βραδυ που ο γεροντας ηταν στο Πρωτατο και ο υποτακτικος ετοιμαζοταν να αναγνωσει την ακολουθια του, ηρθε στο κελλι του ενας ξενος και ζητησε να φιλοξενηθει. Εψαλλαν μαζι την ακολουθια, οταν ομως εφτασαν στην Τιμιωτερα ο μοναχος εψαλλε μονο «την Τιμιωτερα των Χερουβειμ», ο ξενος μοναχος ομως εψαλλε « Αξιον εστι ως αληθως μακαριζειν σε την Θεοτοκον την αειμακαριστον και παναμωμητον και Μητερα του Θεου ημων» και στη συνεχεια προσθεσε και το «την Τιμιωτεραν...» εως τελους. Ο Αγιορειτης μοναχος θαυμασε τον υμνο και ζητησε απο τον ξενο να του τον γραψει . επειδη δεν ειχε χαρτι και μολυβι ο ξενος χαραξε τον υμνο με το δαχτυλο του σε μαρμαρο και αμεσως εξαφανιστηκε. Η μαρμαρινη πλακα απεσταλει στην Κωνσταντινουπολη και απο την εποχη εκεινη ο αρχαγγελικος αυτος υμνος ψαλλεται απο ολους τους Ορθοδοξους. Η εικονα στην οποια εψαλλει ο υμνος ονομαζεται Αξιον Εστι και φυλασσεται στο Πρωτατο, στον κεντρικο ναο των Καρυων του Αγιου Ορους. Ο υμνος εχει ως εξης: « Αξιον εστιν ως αληθως, μακαριζειν σε την Θεοτοκον, την αειμακαριστον και παναμωμητον, την Μητερα του Θεου ημων. Την Τιμιωτεραν των Χερουβειμ και ενδοξοτεραν ασυγκριτως των Σεραφειμ, την αδιαφθορως Θεον Λογον τεκουσαν την οντως Θεοτοκον σε μεγαλυνομεν».
- Το θαυμα του Αρχαγγελου Μιχαηλ στους Κολοσσους της Φρυγιας, το εν Χωναις στις 6 σεπτεμβριου Στην περιοχη των Κολοσσων ειχε αναβλυσει πηγη με αγιασμενο νερο που θεραπευε καθε αρρωστια. Εκει χτιστηκε ναος στο ονομα του Αρχαγγελου Μιχαηλ. Οι ειδωλολατρες στραφηκαν εναντιον του ιερεα του ναου, τον προστατευσε ομως ο Αρχαγγελος και σωθηκε. Οι ειδωλολατρες δοκιμασαν τοτε να εκτρεψουν το ρου ενος ποταμου για να πνιξουν τον ιερεα και να καταστρεψουν το ναο. Τοτε ο Αρχαγγελος Μιχαηλ επενεβη και με τη ρομφαια του εσκισε στα δυο τη γη και τα νερα χωνευθηκαν μεσα. Εως σημερα τα νερα των ποταμων χωνευονται. Γιαυτο και το μερος ονομαστηκε Χωναι.
-Συναξη Αρχιστρατηγων Μιχαηλ και Γαβριηλ στις 8 Νοεμβριου. Την ημερα αυτη ειναι και η εορτη της Πολεμικης μας Αεροποριας.
Πληθος διηγησεων της προστατευτικης δρασης Αρχαγγελων και ιδιαιτερα του Αρχαγγελου Μιχαηλ διασωζονται σε διαφορες περιοχες. Κοντα στο Αιγιο υπαρχει η Μονη των Παμμεγιστων Ταξιαρχων. Καυχημα της Μονης ειναι τα «Αχραντα Παθη» που εχουν θαυματουργικες ιδιοτητες. Στη Μυτιληνη στο χωριο Μανταμαδες υπαρχει το μοναστηρι του Αρχαγγελου Μιχαηλ η Ταξιαρχου. Εκει φυλασσεται μια αναγλυφη εικονα του Αρχαγγελου, η οποια εχει πλαστει απο λασπη , που εγινε απο χωμα και απο το αιμα των μοναχων μαρτυρων, οι οποιοι σφαγιασθηκαν στην περιοχη κατα την τουρκοκρατια. Τον Αρχαγγελο επλασε ο μοναδικος μοναχος που επεζησε απο τη σφαγη. Ειναι απο τα μεγαλυτερα πανελληνια προσκηνυματα που διαρκως θαυματουργει.
Στην εισοδο της μονης βρισκεται και η ολοσωμη εικονα του Αρχαγγελου, η οποια ενω ειναι τοιχογραφια , θαυματουργικα ειχε εξαφανιστει κατα της ημερες της εθνικης κρισης στην Κυπρο το 1963 και εμφανιστηκε ξανα με τη ληξη των γεγονοτων.
Στη Λεσβο επισης υπαρχει και ολοκληρο χωριο αφιερωμενο στον Αρχαγγελο Μιχαηλ, το χωριο Ταξιαρχης , οπου και η φερωνυμη εκκλησια, στην οποια μπορει να δει κανεις το αποτυπωμα στο μαρμαρινο δαπεδο της εκκλησιας, αναμνηση του θαυματος που συνεβη εκει παλαιοτερα. Οταν ο Αρχαγγελος με τη θαυματουργικη παρουσια του διεσωσε μια μοναχη την οποια καταδιωκαν οι τουρκοι. Τον Ταξιαρχη ακομη τιμουν με μεγαλη ευλαβεια στη Συμη της Δωδεκανησου, οπου και το μοναστηρι του Πανορμιτη, οπως ετσι τον ονομαζουν εκει. Πολλα θαυματα αποδιδονται και εκει στον Αρχαγγελο. Με τους Αρχαγγελους και την προστασια τους συνδεεται ιδιαιτερα η Μονη Δοχειαριου του Αγιου Ορους.

Η ΣΥΝΑΞΗ ΤΩΝ ΑΡΧΑΓΓΕΛΩΝ

Τηρωντας την αρχαια παραδοση, η Εκκλησια τελει την εορτη της συναξεως των αρχιστρατηγων Μιχαηλ και Γαβριηλ και ολων των επουρανιων δυναμεων στις 8 Νοεμβριου σε αναμνηση της αποστασιας του σατανα. Οταν ο αρχαγγελος Μιχαηλ ειδε το σατανα πεσοντα, καλεσε τις ουρανιες δυναμεις. Αναφωνησε «προσχωμεν» και υμνησε με τους υπολοιπους αγγελους το Θεο. Αυτη η συγκροτηση ονομαστηκε συναξη των ασωματων, δηλαδη προσοχη ενωση και ομονοια των αγαθων αγγελων.
Ενα μερος απο τους αγαθους αγγελους εχοντας ως επικεφαλης τους τον εωσφορο εξαιτιας της υπερηφανειας και του εγωισμου ηρθαν εναντιον του Θεου. Ετσι εξεπεσαν απο την αγαθοτητα και μεταβληθηκαν σε πονηρα πνευματα τους δαιμονες. Αντιστρατευονται το θελημα του Θεου και υποβαλλοντας τους ανθρωπους σε διαφορους πειρασμους προσπαθουν να τους απομακρυνουν απο τη σωτηρια και απο τον Θεο. Ο Αγιος Ιωαννης ο Δαμασκηνος γραφει: « καθε κακια επινοηθηκε απο αυτους οπως και τα ακαθαρτα παθη. Και τους δωθηκε η παραχωρηση να προσβαλλουν τον ανθρωπο, δεν μπορουν ομως να εξαναγκασουν κανεναν. Σε μας υπαρχει η δυνατοτητα να δεχτουμε η να μην δεχτουμε την προσβολη».
Κατα τον Προκλο Κωνσταντινουπολεως, το ονομα Μιχαηλ ερμηνευεται ως «Δυναμις Θεου» και Γαβριηλ σημαινει «ανθρωπος Θεου». Για το λογο αυτο και ο Αρχαγγελος Γαβριηλ υπηρετησε με μοναδικο τροπο την ενσαρκωση του Θεανθρωπου.
Οι αγγελοι ειναι δημιουργηματα του Θεου «γιατι τα παντα δι' αυτου ηρθαν στην υπαρξη οσα στον ουρανο και οσα στη γη, τα ορατα και τα αορατα, θρονοι και κυριοτητες, αρχες και εξουσιες» προς Κολοσσαεις 1,16. Σε σχεση με τους ανθρωπους ειναι ανωτεροι στη γνωση, απαλλαγμενοι απο τα παθη, αυλοι και ασωματοι, οχι ομως απολυτως γιατι παντογνωστης, απαθης, αυλος, ασωματος, πανταχου παρων ειναι μονον ο Θεος. Ειναι δευτερα φωτα νοερα, τα οποια λαμβανουν το φωτισμο τους απο το πρωτο και αναρχο φως, το Θεο. Στο χριστιανισμο ειναι πνευματοϋλικες υπαρξεις λεπτοσωμες και επιτελουν το εργο της δοξας και του υμνου του Θεου. Συχνα προς ωφελεια των ανθρωπων ερχονται σε επαφη με αυτους. Στην παραδοση μας εχει σχηματιστει η εικονα της υπαρξης των αγγελων ως νεανιες με φτερα αλλα και ιεροπρεπεια, με τη μορφη ενος επουρανιου στρατευματος. Χωριζονται και κατατασσονται σε ταγματα με ξεχωριστα ονοματα.
Τα εννεα αγγελικα ταγματα ειναι: Αγγελοι, Αρχαγγελοι, Αρχες, Εξουσιες, Δυναμεις, Θρονοι, Κυριοτητες, Χερουβειμ, Σεραφειμ.
Γνωστοτεροι απο αυτους ειναι οι Αρχιστρατηγοι Αρχαγγελοι, Μιχαηλ και Γαβριηλ. Τους Αρχιστρατηγους Μιχαηλ και Γαβριηλ τους αποκαλουμε και Ταξιαρχες και την εορτη τους των Ταξιαρχων.




ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΣ ΓΑΒΡΙΗΛ
Ο ΧΑΡΙΤΩΜΕΝΟΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΙΤΟΣ ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΣ ΓΑΒΡΙΗΛ
του π. Αθανασίου Γιουσμά

Αρκετά επίκαιρα θέματα απασχόλησαν την καθιερωμένη αυτή εβδομαδιαία στήλη μας κι αυτό είχε ως αποτέλεσμα το γενικό θέμα «οι Ασώματοι Άγιοι Άγγελοι», να παραμείνει για λίγο... στάσιμο. Επιστρέφουμε με αυτό μας το άρθρο.
Ένας από τους τέσσερις Αρχαγγέλους, πολύ γνωστός, χαριτωμένος, προσιτός, Άγγελος καλών ειδήσεων είναι και ο Αρχάγγελος Γαβριήλ. Τον συναντάμε στην Παλαιά και στην Καινή Διαθήκη. Μάλιστα, τέσσερις φορές γίνεται ονομαστικά λόγος για το πρόσωπό του και τις υπόλοιπες αναφέρεται απλώς μόνο με την ονομασία «Άγγελος».
Ο Αρχάγγελος Γαβριήλ είναι αυτός που σταλμένος από το Θεό στάθηκε «ενώπιον» του Προφήτη Δανιήλ, «ως όρασις ανδρός», με ανδρική μορφή και του εξήγησε το δεύτερο όραμα που είχε δει (Δαν. 8, 15 κ. εξ.). Μάλιστα, στο αγιογραφικό αυτό κείμενο βρίσκουμε μια σημαντική λεπτομέρεια που επιβεβαιώνει κάποια παρόμοια δική μας λατρευτική τακτική και πράξη: Καθώς πλησίασε ο Άγγελος του Κυρίου τον Προφήτη, ο Δανιήλ θαμπώθηκε κι έπεσε με το πρόσωπο στη γη! Γονάτισε όπως γονατίζουμε κι εμείς στο Ναό σε διάφορες καθορισμένες στιγμές της Θείας Λατρείας ή στο σπίτι μας κατά την προσωπική μας προσευχή ή πριν ασπαστούμε ιερά λείψανα και εικόνες! Ο Αρχάγγελος Γαβριήλ ήταν εκείνος που αποκάλυψε στον ίδιο Προφήτη το χρόνο έλευσης του Μεσσία (Δαν. 9, 21 κ. εξ.).
Στην Καινή Διαθήκη και συγκεκριμένα στο Ευαγγέλιο του Λουκά, ο ίδιος Ασώματος Άγιος Άγγελος προλέγει στο γέροντα Ιερέα Ζαχαρία τη γέννηση του Προδρόμου και του επιβάλλει για τη δυσπιστία του, το επιτίμιο της αφωνίας μέχρι να γεννηθεί το παιδί και να του γίνει η ονοματοδοσία (Λουκ. 1, 11 κ. εξ.). Ο ίδιος Ευαγγελιστής –έχοντας σύμφωνα με τη Χριστιανική Παράδοση, τη σχετική πληροφόρηση από την ίδια τη Θεοτόκο– αναφέρει πως την είδηση της Γέννησης του Χριστού στην Παναγία τη μετέφερε ο Αρχάγγελος Γαβριήλ! Διαβάζουμε: «Τον έκτο μήνα της εγκυμοσύνης της Ελισάβετ, ο Θεός έστειλε τον Άγγελο Γαβριήλ στην πόλη της Γαλιλαίας Ναζαρέτ σε μια παρθένο...» (Λουκ. 1, 26 κ. εξ.). Ο Γαβριήλ είναι ο Αρχάγγελος του Ευαγγελισμού! Κι όχι μόνο: Εκείνος –έστω κι αν δεν αναφέρεται το όνομά του– θεωρείται από την Εκκλησία μας πως: Μετέφερε την εντολή του Θεού στον Ιωσήφ να παραλάβει την Παναγία σπίτι του και να μην την παραδώσει για λιθοβολισμό, συνομίλησε με τους βοσκούς το βράδυ της Γέννησης του Χριστού, έδωσε εντολή στους Μάγους να επιστρέψουν στα μέρη τους από διαφορετικό δρόμο και πληροφόρησε τον Ιωσήφ να φύγουν στην Αίγυπτο κι αργότερα τον ενημέρωσε το πότε να επιστρέψουν στη Γη των Ιουδαίων. Κατά την άποψη πολλών Πατέρων της Εκκλησίας μας, ο Αρχάγγελος Γαβριήλ αποκύλησε «τον λίθον του μνημείου» του Κυρίου την ημέρα της Αναστάσεως και μετέφερε στις Μυροφόρες το χαρμόσυνο αυτό γεγονός. Δηλαδή, ο Γαβριήλ είναι ο Άγιος Άγγελος που στενά συνδέθηκε από τα χρόνια της Παλαιάς Διαθήκης με όλη την υπόθεση της Θείας Οικονομίας, της μεγάλης του Χριστού ταπείνωσης να προσλάβει την ανθρώπινη σάρκα με σκοπό να σώσει το ανθρώπινο γένος!
Ήδη, από την παλαιοχριστιανική εποχή έχουμε ζωγραφικές παραστάσεις του Αρχαγγέλου Γαβριήλ στη γλυπτική, στη μικροτεχνία, στη ζωγραφική εν γένει, ακόμα και σε ενδύματα! Μέχρι τον 4ο μ.Χ. αιώνα απεικονιζόταν όπως ακριβώς και οι υπόλοιποι Άγιοι Άγγελοι. Αργότερα τον συναντάμε σε βυζαντινές τοιχογραφίες ή φορητές εικόνες πιο προσιτός, πιο γλυκός και γαλήνιος από τον Αρχάγγελο Μιχαήλ. Η μορφή του, καταλαμβάνει όχι μόνο αψίδες του Ιερού Βήματος, αλλά ακόμη και μέρη του τρούλου! Εικονίζεται μόνος, πλάι στη Θεοτόκο, πλάι στον Παντοκράτορα, μαζί με υπολοίπους Αγγέλους, αλλά και σε διάφορες άλλες φάσεις.
Ο Γαβριήλ θεωρήθηκε ως ένας εκ των Αρχαγγέλων, όχι μόνο γιατί αυτό μαρτυρεί η εκκλησιαστική γραμματεία αλλά, επειδή ο ίδιος είχε πει στον πατέρα του Προδρόμου, το Ζαχαρία, πως: «Εγώ είμαι ο Γαβριήλ που παραστέκομαι ενώπιον του Θεού» (Λουκ. 1, 19). Ας ευχηθούμε κλείνοντας, ο αγαπημένος μας τούτος Αρχάγγελος, αφού βρίσκεται δίπλα στον Τριαδικό Θεό, να εύχεται και να μεσιτεύει για όλους μας.

Εφημερίδα Εμπρός, 14 Μαρτίου 2007


Ο Αρχάγγελος Γαβριήλ και η Θεοτόκος

του π. Αθανασίου Γιουσμά

Τούτες τις ημέρες τις χαρμολυπητερές, της Μεγάλης Σαρακοστής και συγκεκριμένα κάθε Παρασκευή, στους Ναούς λίγο πριν το «Δι'; ευχών», οι Ψάλτες ψάλλουν κι οι πιστοί τούς συνοδεύουν χαμηλόφωνα, ένα πανέμορφο τροπάριο. Ένα «Θεοτοκίο» του Γ΄ ήχου. Το γνωστό: «Την ωραιότητα της παρθενίας σου...». Ας το θυμηθούμε σε μετάφραση: «Την ομορφιά της παρθενίας Σου και την λαμπρότητα της αγνότητάς Σου, θαυμάζοντας ο Αρχάγγελος Γαβριήλ κατάπληκτος Σου έλεγε Θεοτόκε: Ποιο εγκώμιο, αλήθεια, μπορώ να Σου προσφέρω που να Σου αξίζει, Παναγία; Και πώς να Σε αποκαλέσω; Απορώ και εκπλήττομαι. Γι'; αυτό, όπως έχω εντολή από το Θεό, Σου απευθύνω τούτον τον απλό και σημαντικό χαιρετισμό: Χαίρε Εσύ που είσαι η Κεχαριτωμένη όλων»!
Στους «Οίκους» των Χαιρετισμών της Θεοτόκου πάλι, ο υμνογράφος θεωρεί τον Αρχάγγελο που στάλθηκε από τον ουρανό στη φτωχή και μικρή κόρη της Ναζαρέτ, να Την κοιτά, να Τη θαυμάζει και να Της λέει με την «ασώματη φωνή» του, πολύ δυνατά, «κραυγάζοντας», τα αναρίθμητα «χαίρε».
Αλήθεια, τι ήταν αυτό το ιδιαίτερο που κοσμούσε την Θεοτόκο και προξένησε τόσο θαυμασμό στον Αρχάγγελο Γαβριήλ, καθώς Την αντίκρισε εκείνη την ημέρα του Ευαγγελισμού; Δεν υπήρξαν πιο πριν άλλες γυναίκες παρθένες ή τόσο αγνές σαν την Κυρία Θεοτόκο; Δεν είχε συναντήσει ο Αρχάγγελος άλλο παρόμοιο πρόσωπο με Εκείνη; Ποια απάντηση θα μπορούσαμε να δώσουμε σε τούτη την ερώτηση και απορία;
Είναι αλήθεια πανθομολογούμενη από τους Ιερούς Πατέρες της Εκκλησίας μας, πως καμιά γυναίκα της Παλαιάς Διαθήκης δεν κατάφερε μέσα στους τόσους αιώνες που πέρασαν από την πτώση των Πρωτοπλάστων, να συγκεντρώσει στο πρόσωπό της τόσες πολλές αρετές και μάλιστα από την εφηβική της ηλικία, όπως η Θεοτόκος! Την Παναγία μας δεν Την κοσμούσε μονάχα η παρθενία, αλλά και όλη Της η ζωή ήταν κατά τον Άγιο Φώτιο Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως: «Ανωτέρα των ουρανίων νοών»! Ανώτερη από τον αγγελικό κόσμο. Πρόσωπο που δέσποζε ανάμεσα σε όλα τα άλλα δημιουργήματα του Θεού! Σε ένα του ποίημα ο Μανουήλ, ο επονομαζόμενος Μεγάλος ρήτωρ, σημειώνει: «Άχραντε, οι χορείες των Αγίων αΰλων Αγγέλων, στέκονται εμπρός Σου δουλικά και με δέος Σε ανυμνούν, γιατί Εσύ τους ξεπέρασες στην καθαρότητα»! Η Μητροπάρθενος Μαρία, κατά τον υμνογράφο Άγιο Ιωάννη τον Ευχαΐτων ήταν: «Η καλή και ωραία κόρη», την οποία επέλεξε «ο ωραίος κάλλει Κύριος»! Ήταν κατά τον ίδιο Άγιο: «Ωραία ψυχή και σώματι, ωραίαν και τω νοΐ»! Στη ψυχή και στο σώμα και στο μυαλό ωραία! Γι' αυτό και έγινε μετά την Αρχαγγελική φωνή και με τη θέληση του Πατέρα Θεού: «Ναός και πύλη και λυχνία, κιβωτός και στάμνα και ράβδος και σκηνή, γη αγία και θεία τράπεζα, γέφυρα και σκάλα, θρόνος και νυφικό παλάτι του Θεού Υιού και Λόγου»!
Ο Αρχάγγελος Γαβριήλ - όπως και κάθε Άγγελος - δεν διέθετε παντογνωσία, αυτή είναι ιδιότητα μόνο του Θεού. Δε γνώριζε το πλήθος των αρετών της Θεοτόκου πριν Τη συναντήσει, γι' αυτό κοιτώντας Την «εξίσταται» και απορεί. Απορεί γιατί ήταν «δυσθεώρητη» ακόμα και για τα μάτια των Αγγέλων! Θαυμάζει γιατί Αυτή κατόρθωσε μόνη από όλους τους ανθρώπους να τραυματίσει τους δαίμονες με την απειθαρχία Της σ' αυτούς! Εκπλήττεται γιατί η Παναγία Μητέρα του Θεού του με την άγια βιωτή Της αποκαλύπτει στους ανθρώπους «των αγγέλων τον βίον» και αποτελεί για τους Αγγέλους το πανθαύμαστο «θαύμα»! Στο «Θεοτοκάριο» του Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου - ένα λειτουργικό Θεομητορικό βιβλίο - υπάρχουν θησαυρισμένες μπόλικες κι άλλες σχετικές απαντήσεις, που σε όμορφη ποιητική μορφή μαρτυρούν την αναμαρτησία της Κυρίας των Αγγέλων. Αυτό, δηλαδή, που είδε και κατάλαβε και διέγνωσε ο Γαβριήλ κατά τον Ευαγγελισμό.
Αλήθεια, αν σταλεί σήμερα στη γη μας ο Αρχάγγελος Γαβριήλ τι θα δει, τι θα βρει και τι θα διαπιστώσει; Δεν απαντώ. Η καθημερινότητα η δική μου και των άλλων βοά απαντητικά... Γι' αυτό σαρακοστιανά, νηστευτικά, όπως οι Νινευΐτες, ας ομολογήσει ο καθένας μας κι όποιος το νοιώθει, εκείνο που έψελνε με δάκρυα στην Παναγία ο Στουδίτης μοναχός Θεόκτιστος: «Μονάχος μου εγώ κι απ'; όλους τους χωματένιους ανθρώπους, έχω υπερβεί κάθε είδους ανωμαλία. Έζησα και ζω στην ασωτία. Έγινα ανοητότερος και των άμυαλων κτηνών. Βοήθησέ με Παρθένε, εσύ που είσαι η δόξα των Αγίων Αγγέλων, με τις δικές Σου μεσιτείες». Αμήν!



Τι είναι οι Άγγελοι;

Η λέξη «άγγελος» είναι ελληνική (από το ρήμα «αγγέλλω») και χρησιμοποιείται για να δηλώσει κάποιον που αναγγέλει μια είδηση ή μεταφέρει ένα μήνυμα, τον αγγελιαφόρο.
Η ευρέως διαδεδομένη εικόνα των αγγέλων με την ανθρωπόμορφη φυσιογνωμία, τα λευκά ρούχα, τα χρυσά φτερά και τις πέραν του κόσμου τούτου ιδιότητες, φαίνεται να γεννήθηκε από τη δυτική φαντασία, η οποία θέλησε μέσω των αγγέλων να προβάλει μια πιο ιδανική και εξαγνισμένη μορφή των ανθρώπων.
Η ιστορία, ωστόσο, των ποικιλόμορφων φτερωτών πλασμάτων που κατοικούν στους ουρανούς και ενίοτε επισκέπτονται τη γη ως αγγελιαφόροι των θεϊκών μηνυμάτων, δεν είναι αποκλειστικά χριστιανικό προνόμιο. Ο αρχαιοελληνικός θεός Ερμής, ο Έρωτας, η φτερωτή Νίκη, καθώς και η Ίρις, η πιστή αγγελιαφόρος του Δία, είναι καθώς φαίνεται οι φιλολογικοί πρόγονοι των χριστιανικών αγγέλων, με ιδιότητες ανάλογες των χριστιανικών απογόνων τους. Αγγελικές μορφές εμφανίζονται επίσης και σε άλλες θρησκείες: στον Ινδουισμό, στο Ισλάμ, στο Σουφισμό, στον Ιουδαϊσμό. Σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, όλες οι θρησκείες του κόσμου περιλαμβάνουν στη θεολογία τους τέτοιου είδους ουράνιες οντότητες.

ΟΙ ΑΓΓΕΛΟΙ ΣΤΗ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Οι άγγελοι δημιουργήθηκαν από το Θεό ως τα ανώτερα όντα στην κλίμακα της δημιουργίας και αποτελούν αναπόσπαστο μέρος και της ζωής των ανθρώπων. Βέβαια υπερτερούν κατά πολύ από τον άνθρωπο, εφόσον κατέχουν αλλόκοσμες δυνάμεις και ιδιότητες.
Η Αγία Γραφή δεν προσφέρει μαρτυρίες για το χρόνο της δημιουργίας τους, αλλά πολλοί από τους Πατέρες του Χριστιανισμού (Γρηγόριος Ναζιανζηνός, Ιωάννης Δαμασκηνός κ. ά.), υποθέτουν ότι οι άγγελοι δημιουργήθηκαν πριν δημιουργηθεί ο υλικός κόσμος. Η άποψή τους αυτή ενισχύθηκε από το χωρίο του `Ιώβ (λη΄,7): «Ότε εγεννήθησαν άστρα, ήνεσάν με φωνή μεγάλη πάντες άγγελοί μου («Όταν γεννήθηκαν τα άστρα με δοξολόγησαν με φωνή δυνατή όλοι οι άγγελοί μου»).
Ο Ιερός Αυγουστίνος όμως και ορισμένοι άλλοι υποστηρίζουν συνδημιουργία των αγγέλων και του υλικού κόσμου, από την πρώτη μέρα μάλιστα της Δημιουργίας, αλλά οι περισσότεροι από τους Πατέρες πιστεύουν ότι πλάστηκαν λίγο πριν από τη δημιουργία του υλικού κόσμου.
Συνοπτικά, η φύση τους ορίζεται από τις παρακάτω ιδιότητές τους:
Δεν είναι «πανταχού παρόντες», όπως ο Θεός. Παρ’ όλο που ο τόπος διαμονής τους δεν περιορίζεται σε αισθητά και υλικά όρια, ο Ιωάννης ο Δαμασκηνός περιγράφει: «Ότε εισίν εν ουρανώ, ουκ εισίν εν τη γη και εις την γην υπό του Θεού αποστελλόμενοι ουκ εναπομένουσιν εν τω ουρανώ».
Δεν διαχωρίζονται σε γένη (αρσενικό-θηλυκό), δεν πολλαπλασιάζονται, αλλά ούτε και πεθαίνουν, σύμφωνα με το κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο. Σύμφωνα με πολλούς Πατέρες της Εκκλησίας (Ωριγένης, Μέγας Βασίλειος, Αυγουστίνος κ.ά.), έχουν σώμα αιθέριο και άφθαρτο, χωρίς αυτό να μειώνει την ασώματη και νοερή τους φύση, η οποία δεν προσβάλεται από τη φθορά και το θάνατο. Μπορούν να προσλάβουν σώμα, αλλά και να το αποβάλλουν όταν δεν το χρειάζονται πια. Δεν έχουν ούτε κάποια γλώσσα επικοινωνίας, σύμφωνα με τον Άγιο Θωμά τον Ακινάτη, αλλά μπορούν να επικοινωνούν τηλεπαθητικά με τους ανθρώπους. Επιπροσθέτως, είναι προικισμένοι με το αυτεξούσιο, γεγονός που τους επιτρέπει μεν να υψώνονται όλο και περισσότερο στη σφαίρα του αγαθού, αλλά και συνάμα να «εκπίπτουν», χάνοντας έτσι την αγιότητα την οποία κατείχαν εξαρχής ως κοινωνοί του Αγίου Πνεύματος.
Είναι προορισμένοι να γίνονται κήρυκες του Θεού, οδηγοί για τους ανθρώπους, προστάτες και φύλακες, αλλά και αυτοί που μας παρηγορούν και μας συμπαραστέκονται από την στιγμή που γεννιόμαστε ως την ύστατη του θανάτου μας. Η άποψη αυτή μάλιστα ενισχύεται και από την παρατήρηση του ίδιου του Χριστού (στο κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο και στις Πράξεις των Αποστόλων) ότι οι άγγελοι συνοδεύουν τους ανθρώπους από την παιδική ηλικία ως και το θάνατό τους, συνδεόμενοι κατά αυτό τον τρόπο με την ύπαρξή μας.
Άλλωστε δεν είναι καινούρια και απαντάται συχνότατα στη λαϊκή δοξασία, η άποψη ότι κάθε άνθρωπος έχει έναν άγγελο-φύλακα. Ο Χρυσόστομος λέει συγκεκριμένα ότι «όλοι οι χριστιανοί την ώρα της Βαπτίσεως λαμβάνουν ο καθένας ξεχωριστά από έναν άγγελο τον οποίο ορίζει ο Θεός».
Αλλά ούτε και η άποψη του Χρυσόστομου ήταν πρωτότυπη, ούτε και ξένη προς τις αρχαιοελληνικές κοσμολογικές θεωρίες. Ο έλληνας ποιητής Ησίοδος, παραδίδει στο έργο του Θεογονία: «…τάχθηκαν από το Δία και βρίσκονται στη γη 3.000.000 αθάνατοι φύλακες των θνητών ανθρώπων, οι οποίοι παρατηρούν και επιτηρούν τα ανθρώπινα έργα, καθοδηγώντας τις πράξεις τους ώστε να είναι σύμφωνες με τη θεϊκή εντολή».


Η ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΙΕΡΑΡΧΙΑ

Οι άγγελοι έχουν ταξινομηθεί από πολλούς σε τάξεις και ομάδες. Πολλά ονόματα και άλλοι τόσοι τρόποι κατάταξης έχουν δοθεί σε αυτές τις ομάδες, αλλά τελικά οι περισσότεροι θεολόγοι και μεταφυσικοί συμφωνούν στο διαχωρισμό που παραδίδεται πρωτίστως από τον Διονύσιο τον Αρεοπαγίτη στην «Ουράνια Ιεραρχία» και εν συνεχεία σχολιάζεται από τον Άγιο Θωμά τον Ακινάτη στο έργο του «Summa Theologica». Ο εν λόγω διαχωρισμός συνίσταται συνολικά σε 3 διακοσμήσεις και 9 τάγματα. Παραδίδεται ένα είδος σχεδιαγράματος με 3 ομόκεντρους κύκλους, όπου σαν κέντρο λαμβάνεται ο Θεός. Κάθε κύκλος αντιπροσωπεύει μια κατηγορία αγγέλων και όσο πιο κοντά βρίσκεται στο κέντρο, τόσο πιο κοντά βρίσκονται στο Θεό οι άγγελοι που ανήκουν σ’ αυτόν, απομακρυνόμενοι από το λειτουργικό επίπεδο του ανθρώπινου κόσμου. Συνοπτικά:

Στον πρώτο κύκλο ανήκουν οι άγγελοι που υπηρετούν άμεσα το Θεό:
1. Σεραφείμ
2. Χερουβείμ
3. Θρόνοι (Οφανείμ)

Στον δεύτερο κύκλο οι άγγελοι που δρουν ως θεϊκοί κυβερνήτες:
1. Εξουσίες
2. Κυριότητες
3. Δυνάμεις

Στον τρίτο κύκλο οι άγγελοι που δρουν ως κομιστές των θεϊκών μηνυμάτων:
1.Αρχές
2.Αρχάγγελοι
3.Άγγελοι

› Τα Σεραφείμ (που το όνομά τους σημαίνει «Αυτοί που λάμπουν»), βρίσκονται στην ανώτατη βαθμίδα της ιεραρχίας και είναι οι άγγελοι που βρίσκονται πιο κοντά απ’ όλους στο θρόνο του Θεού. Είναι αυτοί που τραγουδούν ασταμάτητα το τρισάγιο «Άγιος, άγιος, άγιος…» και περικυκλώνουν το θρόνο, εκπορευόμενοι από τη Γνώση που πηγάζει απ’ το Θεό. Λέγεται ότι το φως που εκπέμπουν είναι τόσο έντονο που ούτε καν άλλα θεία όντα δεν μπορούν να τους αντικρίσουν και υπάρχουν 4 τέτοια αγγελικά όντα, τα οποία αναφέρονται ως τα 4 ιερά θηρία στην Αποκάλυψη.

› Τα Χερουβείμ (που το όνομά τους σημαίνει «Αυτοί που είναι φίλεργοι»), είναι «Τα πνεύματα της Αρμονίας». Οι φύλακες των πλανητών και εφαρμοστές της Γνώσης. Σύμφωνα με ένα όραμα του Ιεζεκιήλ, τα Χερουβείμ αποτελούνταν από μία μορφή με τέσσερα πρόσωπα (ενός ταύρου, ενός λιονταριού, ενός αετού και ενός ανθρώπου). Ανεκδοτολογικά, πιστεύεται σε μεγάλο βαθμό ότι ο Εωσφόρος ανήκε στο τάγμα των Χερουβείμ.

› Οι Θρόνοι επιτελούν το έργο τους ως «άρμα» ή «θρόνος» του Θεού και συνήθως περιγράφονται ως ομοιάζοντες με τροχούς (πράγμα που δηλώνει και το όνόμα τους, αφού Οφανείμ σημαίνει «τροχός»). Θεωρούνται επίσης διανεμητές της Θεϊκής Δικαιοσύνης.

› Οι Εξουσίες είναι οι ουράνιες υπάρξεις οι οποίες εξουσιάζουν τις δραστηριότητες των υπολοίπων αγγελικών οντοτήτων που βρίσκονται ιεραρχικά χαμηλότερά τους. Διατηρούν την κοσμική ισορροπία, με την έννοια ολόκληρου του φυσικού στερεώματος, που επεκτείνεται και πέρα από τη Γη.

› Οι Κυριότητες υπηρετούν το Θεό παρέχοντας τη δύναμη που κινητοποιεί τα θαύματα. Ελέγχουν το «Τραγούδι της Ζωής» του Κόσμου και διοχετεύουν τις ευλογίες ή τιμωρίες που επιβάλει η Θεία Χάρη.

› Οι Δυνάμεις είναι οι φύλακες των συνόρων μεταξύ Παράδεισου και Κόλασης. Ασκούν επιρροή και σε δαίμονες και γι’ αυτό μερικές φορές καταλαμβάνονται από αυτούς. Η πλειοψηφία των «έκπτωτων» αγγέλων φαίνεται να προέρχεται από αυτό το τάγμα, εξαιτίας της επικίνδυνης φύσης των καθηκόντων τους στο μεταίχμιο Παράδεισου-Κόλασης. Στα καθήκοντά τους περιλαμβάνεται η διασφάλιση της δίκαιης ανταμοιβής των ανθρώπινων ψυχών (Παράδεισος ή Κόλαση) και αποτελούν την κύρια αμυντική δύναμη του Παράδεισου σε περίπτωση δαιμονικής επίθεσης.

› Οι Αρχές είναι οι προστάτες άγγελοι των εθνών. Έχουν εξουσία πάνω στους Αρχαγγέλους και σε μεγάλες ανθρώπινες ομάδες (έθνη, φυλές κτλ.). Αποτελούν τρόπον τινά τους στρατηγούς στην στρατιά του Παραδείσου.

› Οι Αρχάγγελοι βρίσκονται ένα σκαλοπάτι πιο πάνω από τους Αγγέλους στην ουράνια ιεραρχία. Ελέγχουν τις πράξεις των κατώτερων αγγέλων και μικρότερων ανθρώπινων ομάδων (οικογενειών, χωριών κτλ.). Υπάρχουν πολλοί αρχάγγελοι, αλλά οι πιο γνωστοί μεταξύ των ανθρώπων είναι ο Γαβριήλ (το όνομα του οποίου σημαίνει «ο Θεός είναι η Δύναμή μου»), ο Μιχαήλ («Ποιος είναι σαν το Θεό;»),
ο Ραφαήλ («Ο Θεός θεράπευσε») και ο Ουριήλ («Το Θείον Πυρ»). Ως κατώτερους από τις Αρχές, μπορούμε να τους αντιληφθούμε σαν αρχηγούς στην Ουράνια στρατιά.

› Οι Άγγελοι τέλος, αποτελούν τη χαμηλότερη βαθμίδα στην αγγελική ιεραρχία και είναι εκείνοι με τους οποίους οι άνθρωποι είμαστε περισσότερο εξοικειωμένοι. Αυτοί που γενικότερα αποκαλούμε «φύλακες-αγγέλους» μας. Είναι αυτοί που βρίσκονται πιο κοντά από τους υπόλοιπους στον υλικό κόσμο, γιατί ασχολούνται άμεσα με τις καθημερινές ανθρώπινες υποθέσεις. Υπάρχουν διαφόρων ειδών επεμβάσεις τους στη ζωή μας, αν και οι πιο συνηθισμένες ενέργειές τους είναι αυτές της προστασίας μεμονωμένων ανθρώπων, επιδρώντας στη συνείδησή τους και βοηθώντας τους να γλιτώσουν από κάποιο κίνδυνο ή αδιέξοδο στη ζωή τους. Ως κατώτατη βαθμίδα της αγγελικής ιεραρχίας, αποτελούν τους απλούς στρατιώτες στη στρατιά του Παραδείσου.

Κυριακή του τυφλού



Ημερομηνία εορτής:

29/05/2011

Τύπος εορτής:

Με βάση το Πάσχα.
Εορτάζει 35 ημέρες μετά το Άγιο Πάσχα.

Το ευαγγέλιο της Κυριακής του Τυφλού, αποτελεί μια αδιάψευστη απόδειξη ότι ο Χριστός δεν ήταν μόνο τέλειος άνθρωπος αλλά και τέλειος Θεός.

Όπως διαβάζουμε στο Κατά Ιωάννη Ευαγγέλιο (κεφ. 9, 1-38), ο Χριστός, περνώντας μέσα από την Ιερουσαλήμ, συναντάει έναν εκ γενετής τυφλό. Ο Κύριος, έκανε πυλό, αφού έφτυσε στο χώμα, του άλειψε τα μάτια και τον έστειλε στην κολυμβήθρα του Σιλωάμ. Ο τρόπος αυτός θεραπείας, μας υπενθυμίζει τον τρόπο που ο Θεός δημιούργησε τον άνθρωπο, πλάθοντάς τον. Ο Θεός στην Παλαιά Διαθήκη, πλάθει τον άνθρωπο από χώμα, τώρα ο Χριστός, πλάθει τα μάτια του εκ γενετής τυφλού πάλι από χώμα. Ο ίδιος Θεός! Δοκιμάζει την πίστη του τυφλού και τον στέλνει στην κολυμβήθρα του Σιλωάμ. Σέβεται την ελευθερία του ανθρώπου, και ζητάει τη δική του εκούσια και ελεύθερη συμμετοχή του στο θαύμα. Ο τυφλός όμως με πίστη, υπακούει στην εντολή του Θεού, πηγαίνει και πλένεται και επιστρέφει βλέποντας.

Όμως, η ζωή του θεραπευμένου τυφλού, δε έγινε ευκολότερη. Γίνεται στόχος της κακίας και του μίσους των Φαρισαίων, των ανθρώπων εκείνων που με ζήλο πίστευαν στο Θεό και στην τήρηση του Νόμου Του. Ανακρίνουν τον τυφλό κι αντί να πιστέψουν κι εκείνοι βλέποντας ζωντανό το θαύμα μπροστά τους, κλείνουν τα μάτια της ψυχής τους. Ο θρησκευτικός φανατισμός τους, όχι μόνο τους κλείνει τα μάτια της ψυχής και εξαφανίζει από την ψυχή τους τη διάκριση αλλά τους απομακρύνει τελικά και από το Θεό.

Οι γονείς του τυφλού, φοβούνται να ομολογήσουν το θαύμα που έγινε στο παιδί τους που γεννήθηκε τυφλό, για να μην γίνουν αποσυνάγωγοι. Τόση ήταν η πίστη τους και η χαρά τους που απέκρυψαν αποφεύγοντας με μαεστρία να ομολογήσουν ένα αληθινό γεγονός. «Έχει ηλικία αυτόν να ρωτήσετε»! Ίσως ο Χριστός να τους χάλασε τα σχέδια, αφού ο εκ γενετής τυφλός γιος τους ζητιάνευε. Ίσως τους χάλασε την ησυχία τους αφού έπρεπε να παρουσιαστούν στη συναγωγή και να ανακριθούν με τον κίνδυνο να γίνουν αποσυνάγωγοι. Κι εμείς οι χριστιανοί που ευεργετούμαστε καθημερινά από το Θεό, ντρεπόμαστε ή φοβόμαστε να ομολογήσουμε το Θεό από την ολιγοπιστία μας. Βάζουμε τα συμφέροντά μας πάνω από το Θεό, πιστεύοντας ενδόμυχα πως Εκείνος θα μας καταλάβει! Εκείνος θα μας καταλάβει αλλά θα δει και την πίστη μας και τις προτεραιότητες που έχουμε βάλλει στη ζωή μας. Θα δει ποιους θεούς έχουμε βάλλει στη θέση Του και με το δικό του τρόπο δε θα πάψει να μας υπενθυμίζει πως Εκείνος είναι το φως του κόσμου.

Ο τυφλός, τελικά δε θεράπευσε μόνο τα μάτια του σώματός του αλλά και της ψυχής του. Αναγνωρίζει και προσκυνεί τη θεότητα του Ιησού και δε διστάζει να το ομολογήσει στους θρησκευτικούς άρχοντες με θάρρος που θα το ζήλευαν πολλοί από μας. Δεν αρκεί μόνο η πίστη, χρειάζεται και η ομολογία πίστεως για να γίνουμε γνήσια παιδιά του Ιησού. Όταν ομολογήσουμε το Χριστό μπροστά στους ανθρώπους, θα μας ομολογήσει και Εκείνος μπροστά στον Πατέρα Του, μας έχει υποσχεθεί ο Κύριος.







Ἀπολυτίκιον
Ἦχος πλ. α’.
Τὸν συνάναρχον Λόγον Πατρὶ καὶ Πνεύματι, τὸν ἐκ Παρθένου τεχθέντα εἰς σωτηρία ἡμῶν, ἀνυμνήσωμεν πιστοὶ καὶ προσκυνήσωμεν· ὅτι ηὐδόκησε σαρκί, ἀνελθεῖν ἐν τῷ Σταυρῷ, καὶ θάνατον ὑπομεῖναι, καὶ ἐγεῖραι τοὺς τεθνεῶτας, ἐν τῇ ἐνδόξῳ Ἀναστάσει αὐτοῦ.

Κοντάκιον
Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον.
Τῆς ψυχῆς τὰ ὄμματα πεπηρωμένος, σοὶ Χριστὲ προσέρχομαι, ὡς ὁ τυφλὸς ἐκ γενετῆς, ἐν μετανοίᾳ κραυγάζων σοι· Σὺ τῶν ἐν σκότει τὸ φῶς τὸ ὑπέρλαμπρον.

Μεγαλυνάριον
Ἤνοιξας Σωτήρ μου τοὺς ὀφθαλμούς, τοῦ τυφλοῦ ἐκ μήτρας, ὡς φιλάνθρωπος πλαστουργός, τοῦ πηλοῦ τῇ χρήσει, καὶ Σιλωὰμ τῇ νίψει· διό σε ὡμολόγει, Θεὸν καὶ Κύριον.