Powered By Blogger

24.6.08

ΑΛΙΚΗ ΒΟΥΓΙΟΥΚΛΑΚΗ








Η Αλίκη Σταματίνα Βουγιουκλάκη το γένος Κουμουνδούρου, (20 Ιουλίου 1933-23 Ιουλίου 1996) υπήρξε μια δημοφιλέστατη ηθοποιός του θεάτρου και του κινηματογράφου. Γεννήθηκε στο Μαρούσι Αττικής, στην Αθήνα.
Το υποκριτικό της ταλέντο φάνηκε από τα μαθητικά της χρόνια. Το 1952 έδωσε εξετάσεις στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου από την οποία αποφοίτησε με Λίαν Καλώς. Προτού ακόμη αποφοιτήσει από τη Σχολή ξεκίνησε τη σταδιοδρομία της από το θέατρο και από τα μέσα της δεκαετίας του '1950 άρχισε να εμφανίζεται στον κινηματογράφο σε πρωταγωνιστικούς ρόλους. Σύντομα καθιερώθηκε στο χώρο και λόγω της εξαιρετικής δημοτικότητας που απέκτησε στο ευρύ κοινό ονομάστηκε (από τον Φιλοποίμενα Φίνο αρχικά) Εθνική Σταρ της Ελλάδας. Το 1960, της απονεμήθηκε το 1ο Βραβείο ερμηνείας Α' Γυναικείου ρόλου στο Α' Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης για την ερμηνεία της στην κινηματογραφική ταινία Μανταλένα, σε σκηνοθεσία Ντίνου Δημόπουλου.
Ο Μάριος Πλωρίτης υπήρξε σύντροφος της. Στις 18 Ιανουαρίου 1965 παντρεύτηκε με το Δημήτρη Παπαμιχαήλ, συμφοιτητή της στη Δραματική Σχολή και στις 4 Ιουνίου 1969 γεννήθηκε ο γιος τους, Γιάννης. Στις 5 Ιουλίου 1975, οι δύο ηθοποιοί πήραν διαζύγιο (επισήμως λόγως ασυμφωνίας συμβιώσεως). Μαζί πρωταγωνίστησαν σε πολλά κινηματογραφικά και θεατρικά έργα, από τα πιο εμπορικά και πετυχημένα στην ιστορία του ελληνικού θεάματος.
Η σημαντική εμπορική κάμψη που σημείωσε από τις αρχές της δεκαετίας του 1970 ο ελληνικός κινηματογράφος ώθησε την Βουγιουκλάκη να ασχοληθεί σχεδόν αποκλειστικά με το θέατρο. Το 1975 έφερε στην Ελλάδα τα μιούζικαλ, με το έργο του Νιλ Σάιμον "Καμπίρια". Ανέβασε επίσης με μεγάλη επιτυχία και άλλα έργα του είδους, όπως το "Καμπαρέ", τη "Τζούλια" και την "Εβίτα" με τελευταίο το μιούζικαλ "Η μελωδία της ευτυχίας".
Η Αλίκη Βουγιουκλάκη έκανε ένα δεύτερο γάμο το 1980 με τον κύπριο επιχειρηματία Γιώργο Ηλιάδη ο οποίος έμεινε μυστικός για πολλά χρόνια μετά τη λήξη του. Η τελετη έγινε κυριολεκτικά στο κέντρο της Αθήνας (στο παρεκκλήσι της Μητρόπολης Αθηνών) και το γεγονός αποκαλύψε το 1993 η ίδια σε τηλεοπτική εκπομπή. (Ενώπιος Ενωπίω - Νίκος Χατζηνικολάου).
Τελευταίος σύντροφος της ζωής της - για μια δεκαετία (1986)- ήταν ο ηθοποιός Κώστας Σπυρόπουλος.
Πέθανε στις 23 Ιουλίου 1996 στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών μετά από σύντομη μάχη με τον καρκίνο. Η σορός της τέθηκε σε διήμερο λαϊκό προσκύνημα στο παρεκκλήσι της Μητρόπολης Αθηνών. Στις 25 Ιουλίου 1996 η νεκρώσιμη ακολουθία εψάλη στον Καθεδρικό Ναό Αθηνών και η ταφή της πραγματοποιήθηκε από το Α' Νεκροταφείο Αθηνών δημοσία δαπάνη, παρουσία πολλών συναδέλφων της αλλά και απλού κόσμου παρά την αποπνικτική ζέστη που επικρατούσε.
Δέκα χρόνια μετά το θάνατό της, πήγε να τη συναντήσει η μητέρα της Έμμυ (Αιμιλία Βουγιουκλάκη - Κουμουνδούρου) στις 29 Ιουνίου 2006, σε ηλικία 96 ετών.
Το ευρύ κοινό στήριξε πάντοτε τη Βουγιουκλάκη σε όλα της τα καλλιτεχνικά εγχειρήματα. Ωστόσο μια μερίδα της κριτικής διατύπωσε αρκετές επιφυλάξεις, όχι τόσο για το ταλέντο της και τον επαγγελματισμό της όσο για τους μανιερισμούς και τα στερεότυπα που εισήγαγε στον χώρο του θεάματος. Παρά τις όποιες αδυναμίες της, η Βουγιουκλάκη όχι απλώς ως ηθοποιός αλλά ως είδωλο κατέληξε να αντιπροσωπεύει καλύτερα από κάθε άλλο καλλιτέχνη μια ολόκληρη εποχή της μεταπολεμικής Ελλάδας που έχει πολιτογραφηθεί στην κοινή συνείδηση ως η εποχή της νεότητας και της αθωότητας. [εκκρεμεί παραπομπή]

[Επεξεργασία] Φιλμογραφία
1954 Το ποντικάκι
1955 Ο αγαπητικός της βοσκοπούλας
1956 Το κορίτσι με τα παραμύθια
1957 Μαρία Πενταγιώτισσα
1957 Διακοπές στην Αίγινα
1957 Χαρούμενοι αλήτες
1957 Έρωτας στους αμμόλοφους
1957 Θολά νερά
1958 Ερωτικές ιστορίες -
1958 Ο Μιμίκος και η Μαίρη
1958 Η μουσίτσα
1958 Αστέρω
1959 Το ξύλο βγήκε απ' τον παράδεισο
1960 Το κλωτσοσκούφι)
1960 Μανταλένα
1960 Η Αλίκη στο ναυτικό
1961 Η Λίζα και η άλλη
1962 Αλίκη (Aliki my love)
1962 Ταξίδι
1963 Η ψεύτρα
1963 Χτυποκάρδια στο θρανίο
1963 Χτυποκάρδια στο θρανίο
1964 Η σωφερίνα
1964 Το δόλωμα
1965 Μοντέρνα σταχτοπούτα
1966 Η κόρη μου η σοσιαλίστρια
1967 Αχ αυτή η γυναίκα μου
1967 Το πιο λαμπρό αστέρι
1968 Το κορίτσι του λούνα παρκ
1968 Η αγάπη μας .... Μαρίνα
1968 Η αρχόντισσα κι ο αλήτης
1969 Η δασκάλα με τα ξανθά μαλλιά
1969 Η νεράιδα και το παλικάρι
1970 Ένα αστείο κορίτσι
1970 Υπολοχαγός Νατάσσα
1971 Σ' αγαπώ
1971 Η κόρη του ήλιου
1972 Η Αλίκη δικτάτωρ
1972 Η Μαρία της σιωπής
1979-80 Το κορίτσι του καμπαρέ
1980 Πονηρό θηλυκό, κατεργάρα γυναίκα
1981 Κατάσκοπος Νέλλη

ΜΕΛΙΝΑ ΜΕΡΚΟΥΡΗ











Η Μελίνα Μερκούρη (Μαρία Αμαλία Μερκούρη) (Αθήνα, 18 Οκτωβρίου 1920Νέα Υόρκη, 6 Μαρτίου 1994) ήταν ελληνίδα ηθοποιός και πολιτικός. Καταγόταν από σπουδαία οικογένεια πολιτικών. Μεγάλη ηθοποιός βραβευμένη με διεθνή βραβεία και παγκόσμιας ακτινοβολίας προσωπικότητα διετέλεσε υπουργός Πολιτισμού όλων των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ (όπως τόνισε και ο Ανδρέας Παπανδρέου "άντεξε" και στους 16 ανασχηματισμούς κυβέρνησης που έκανε), από το 1981-1989 και 1993-1994. Ο παππούς της, Σπυρίδων Μερκούρης, είχε διατελέσει για πολλά χρόνια δήμαρχος Αθηναίων και ο πατέρας της, Σταμάτης Μερκούρης χρημάτισε βουλευτής.
Πίνακας περιεχομένων[Απόκρυψη]
1 Θεατρική πορεία
2 Κινηματογράφος
2.1 Φιλμογραφία
3 Ερμηνεύτρια
4 Πολιτική σταδιοδρομία
5 Εξωτερικοί σύνδεσμοι
//

[Επεξεργασία] Θεατρική πορεία
Το Σεπτέμβρη του 1938 γίνεται δεκτή στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου με συμμαθητές μεταξύ άλλων, τη Δέσπω Διαμαντίδου, την Αλέκα Παΐζη, τον Ανδρέα Φιλλιπίδη, τον Αλέξη Δαμιανό κλπ. Το χειμώνα του 1939 παντρεύεται το Παναγή Χαροκόπο. Πρωτοεμφανίζεται στη θεατρική σκηνή το 1944 στο Θέατρο Βρετάνια με το θίασο του Γιώργου Παππά και Αντώνη Γιαννίδη, με το έργο του Αλέξη Σολομού "Το μονοπάτι της Λευτεριάς" και ακολουθεί το έργο του Laszlo Bus-Fekete "H κόμισσα και ο καμαριέρης". Ακολουθούν: 1945-1946 "Μις Μπα", "Θα σε παντρευτώ Τέρας", "Το Πένθος ταιριάζει στην Ηλέκτρα", "Πωλείται Κέφι", "Η Μπόρα Πέρασε", "Επικίνδυνη Στροφή", "Ο Άνθρωπος και τα Όπλα", "Φαύλος Κύκλος", "Της Νύχτας τα Καμώματα", "Ένας Φίλος θα ‘ρθει απόψε" 1946 "Τρισεύγενη", "Ανατολικά του Σουέζ", "Το πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέυ", "Δεν θα τα πάρεις μαζί σου", 1947 "Άνθρωπος και Υπεράνθρωπος", "Γαμήλιο Εμβατήριο", "Ο Βασιλικός", "Το τραγούδι της Κούνιας", 1949 "Λεωφορείον ο Πόθος" που αποτέλεσε μια από τις παραστάσεις σταθμούς στην καριέρα της ( παράσταση για την οποία γράφτηκε το τραγούδι του Μάνου Χατζιδάκι "Χάρτινο το Φεγγαράκι") καθώς το Θέατρο Τέχνης του Καρόλου Κουν για τους ηθοποιούς του Εθνικού ήταν "απαγορευμένο", "Το μικρό Καλύβι","Το χαμόγελο της Τζοκόντας","Ο Θάνατος του Εμποράκου", "Bolero", 1950 "Άννα Δουκάτσα", "Η Άννα των Χιλίων Ημερών" ( Ιστορική παράσταση που σκηνοθέτησε ο Δημήτρης Μυράτ και έπαιζαν μεταξύ άλλων η Μελίνα Μερκούρη, η Ειρήνη Παππά, η Άννα Συνοδινού, η Νίτσα Τσαγανέα, ο Χρήστος Τσαγανέας, ο Δημήτρης Μυράτ, ο Τίτος Βανδής, ο Ντίνος Ηλιόπουλος, ο Μίμης Φωτόπουλος, η Βούλα Ζουμουλάκη κλπ), 1951 "Το Επάγγελμα της Κυρίας Ουόρεν", "Η Μεγάλη Παρένθεση".
Από το 1951 αρχίζει να πρωταγωνιστεί παράλληλα και στην Γαλλική θεατρική σκηνή, όπου έγινε μούσα ενός από τους μεγαλύτερους θεατρικούς συγγραφείς, του Μαρσέλ Ασάρ. Συνεχίζει την παράλληλη πορεία της και στις δύο σκηνές. Την αθηναϊκή και την παριζιάνικη σκηνή. Το 1960 παίζει με το θέατρο Τέχνης το "Γλυκό Πουλί της Νιότης" με τον πρωτοεμφανιζόμενο τότε Γιάννη Φέρτη. Επόμενος σημαντικός σταθμός στην θεατρική της καριέρα είναι το "Illya Darling" που ανεβάζει, με προπωλημένα όλα τα εισιτήρια των παραστάσεων και με συμπρωταγωνιστή τον Νίκο Κούρκουλο, στο Broadway στην Αμερική, ενώ είχε ήδη κάνει περιοδεία σε ολόκληρες της Ηνωμένες Πολιτείες. Το έργο είναι η θεατρική διασκευή του κινηματογραφικού έργου "Never on Sunday" που της είχε χαρίσει παγκόσμια αναγνώριση. Κατά τα έτη 1967-1974, τα χρόνια της δικτατορίας, από τη στιγμή που τελείωσε τις παραστάσεις του "Illya Darling" έπαιξε μόνο την Λυσιστράτη το 1972.
Το 1975 και ενώ έχει επιστρέψει στην Ελλάδα, ανεβάζει στο θέατρο Κάππα με τον Νίκο Κούρκουλο την "Όπερα της πεντάρας", το 1976 την "Μήδεια" με το Κ.Θ.Β.Ε., ενώ το 1978 το "Συντροφιά με το Μπρεχτ" από το Ελληνικό θέατρο του Μάνου Κατράκη, παράσταση για την οποία γράφτηκε από το Θάνο Μικρούτσικο το "Άννα μην κλαις" για να τραγουδηθεί από τη Μελίνα Μερκούρη και τον Γιάννη Κούτρα. Τέλος το 1980 ξανανέβασε το "Γλυκό πουλί της Νιότης" με τον Γιάννη Φέρτη και έκλεισε ουσιαστικά την θεατρική της καριέρα με το "Ορέστεια" στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου από το Θέατρο Τέχνης. Το 1992 κάνει μια τελευταία, έκτακτη, εμφάνιση στην όπερα Πυλάδης, σε βιντεοσκοπημένη σκηνή, στο ρόλο της Κλυταιμνήστρας, που παρουσιάστηκε στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.

[Επεξεργασία] Κινηματογράφος
Αρκετά σημαντική ήταν και η πορεία της στον διεθνή και ελληνικό κινηματογράφο. Της χάρισε αρκετά βραβεία με κορυφαίο το βραβείο πρώτης γυναικείας ερμηνείας του Φεστιβάλ των Καννών και επίσης μία υποψηφιότητα για Όσκαρ γιά το Ποτέ την Κυριακή (Never on Sunday) το οποίο έχασε απ'την Ελίζαμπεθ Τέιλορ το 1960.

Η Μελίνα Μερκούρη στην ταινία Ποτέ την Κυριακή
Το κινηματογραφικό της ντεμπούτο έγινε με ένα θεατρικό έργο που είχε γραφτεί από τον Ιάκωβο Καμπανέλλη ειδικά για τη Μελίνα Μερκούρη, το "Στέλλα με τα κόκκινα γάντια", που στην ταινία είχε τον τίτλο "Στέλλα" (1955). Η ταινία αυτή ήταν η μόνη που έκανε η Μελίνα Μερκούρη με ελληνική παραγωγή(Καραγιάννης Καρατζόπουλος).

[Επεξεργασία] Φιλμογραφία
1955 "Στέλλα"
1956 - Συνεργάζεται με το μεγάλο έρωτα της ζωής της τοv Ζιλ Ντασέν και γυρίζουν την ταινία "Ο Χριστός ξανασταυρώνεται" βασισμένη στο μυθιστόρημα του Νίκου Καζαντζάκη
1957 Γίνεται μαυρομάλλα για το ρόλο της "Η Τσιγγάνα και ο Τζέντελμαν"
1958 Κάνει ταινία το μυθιστόρημα του Ρότζερ Βάιλαντ, "Ο νόμος"
1958-1960 Γυρίζει το "Ποτέ την Κυριακή" που την κάνει διάσημη σε όλη την υφήλιο, ταινία η οποία βραβεύτηκε με Όσκαρ Καλύτερου Τραγουδιού (ήταν υποψήφια για άλλα τέσσερα Όσκαρ). Η ταινία της χάρισε αρκετές σημαντικές διακρίσεις και παγκόσμια αναγνώριση, όπως το βραβείο πρώτου γυναικείου ρόλου στις Κάννες, η υποψηφιότητα για Όσκαρ πρώτου γυναικείου ρόλου κλπ
1960 Το "Ζήτω ο έρωτας"
1961 "Η Δευτέρα παρουσία", και "Η Φαίδρα" με τον Άντονι Πέρκινς και μουσική του Μίκη Θεοδωράκη
1963 "Οι Νικητές"
1964 "Τοπ Καπί" με τον Πίτερ Ουστίνοφ
1965 "Μηχανικά Πιάνα"
1966 "Κάποιος μπορούσε να πεθάνει", "10:30 Ένα Καλοκαιρινό Βράδυ" με τη Ρόμι Σνάϊντερ
1969 "Σικάγο"
1970 "Υπόσχεση την Αυγή",
1973 "Η Δοκιμή" ντοκιμαντέρ για το Πολυτεχνείο και τα βασανιστήρια της Χούντας με Σερ Λόρενς Ολίβιε, Μίκη Θεωδωράκη, Γιάννη Μαρκόπουλο κα.
1974 "Μία φορά δεν είναι αρκετό"
1976 "Άσχημες συνήθειες" και
1978 "Κραυγή Γυναικών", με την Έλεν Μπέρστιν.

[Επεξεργασία] Ερμηνεύτρια
Παράλληλα είχε σπουδαία πορεία στη δισκογραφία καθώς έχουν κυκλοφορήσει πάνω από δεκαπέντε δίσκοι της, πέρα από soundtrack ταινιών και θεατρικών παραστάσεων. Έχει τραγουδήσει μεγάλους Έλληνες συνθέτες, Μάνο Χατζιδάκι (με τον οποίο τους συνέδεε προσωπική φιλία), Μίκη Θεοδωράκη, Σταύρο Ξαρχάκο, Γιάννη Μαρκόπουλο, Βασίλη Τσιτσάνη αλλά και κορυφαία ερμηνεία μουσικών έργων των Κουρτ Βάιλ και Μπέρτολτ Μπρεχτ. Εμφανίσεις έκανε και στην τηλεόραση, σε σειρά ντοκιμαντέρ του BBC σε επεισόδιο με τίτλο "Η Ελλάδα της Μελίνας", από όπου και ο ομώνυμος δίσκος του Σταύρου Ξαρχάκου, όπως και σε σήριαλ και εκπομπές στη Γαλλική και τη Γερμανική τηλεόραση. Επίσης έγραψε και ένα βιογραφικό βιβλίο με τίτλο "Γεννήθηκα Ελληνίδα", του οποίου τα έσοδα από τις πωλήσεις διατέθκαν για τον αντιδικτατορικό αγώνα (η έκδοσή του στα ελληνικά δεν είναι νόμιμη). Ο τίτλος του βιβλίου της είναι η απάντηση που έδωσε στους δημοσιογράφους όταν της ζήτησαν να κάνει μία δήλωση για την αφαίρεση της υπηκοότητάς της από τους συνταγματάρχες: "Γεννήθηκα Ελληνίδα και θα πεθάνω Ελληνίδα".

[Επεξεργασία] Πολιτική σταδιοδρομία

Μελίνα Μερκούρη
Στο καιρό της επταετίας πολέμησε σφοδρά τη Χούντα, χρησιμοποιώντας τη φήμη και τη λάμψη που είχε με αποτέλεσμα να της αφαιρεθεί η ελληνική υπηκοότητα. Έδωσε αρκετές συναυλίες και διοργάνωσε αρκετά μεγάλο αριθμό πορειών αντιδικτατορικού χαρακτήρα. Επεδίωξε και συναντήθηκε με πολιτικούς αλλά και με πνευματικές προσωπικότητες παγκοσμίου κύρους με σκοπό να τους ευαισθητοποίησει ενάντια στη χούντα. Κατά την διάρκεια των αγώνων της έγιναν εναντίον της απόπειρες δολοφονίας, μία από τις οποίες παραλίγο να της στερήσει τη ζωή.
Με την πτώση της χούντας επιστρέφει στην Ελλάδα όπου και εγκαθίστανται μόνιμα πια και συνεργαζόμενη με στελέχη της αντιστασιακής οργάνωσης Π.Α.Κ. και τον Ανδρέα Παπανδρέου ιδρύουν το Πανελλήνιον Σοσιαλιστικόν Κίνημα αργότερα [Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα]. Κατεβαίνει υποψήφια στη Β` Πειραιά το 1974 αλλά δεν καταφέρνει να εκλεγεί βουλευτής, πράγμα το οποίο επιτυγχάνει το 1977. Διετέλεσε υπουργός Πολιτισμού το 1981-1989 και 1993-1994, θέση η οποία της έδωσε το έναυσμα για να ξεκινήσει εκστρατεία για την επιστροφή των κλεμμένων μαρμάρων της Ακρόπολης από τον Λόρδο Έλγιν, τα οποία βρίσκονται στις προθήκες του Βρετανικού Μουσείου, να δημιουργήσει το θεσμό των δημοτικών περιφερειακών θεάτρων (γνωστά ως ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ.) με σκοπό την πολιτιστική ανάπτυξη της ελληνικής περιφέρειας αλλά και τον θεσμό των πολιτιστικών πρωτευουσών της Ευρώπης, με πρώτη την Αθήνα το 1985.
Στη δεύτερη θητεία της δίνει μεγάλη σημασία στην εισαγωγή του πολιτισμού και της θεατρικής αγωγής στα σχολεία αλλά καταβεβλημένη από πολύχρονη μάχη με τον καρκίνο άφησε την τελευταία της πνοή στο νοσοκομείο Memorial της Νέας Υόρκης, την Κυριακή 6 Μαρτίου του 1994.


H αρχαίτυπη επιτύμβια στήλη Μ. Μερκούρη
Η σορός της έφτασε στην Ελλάδα στις 8 Μαρτίου του 1994 και τέθηκε σε διήμερο λαικό προσκύνημα στο παρεκκλήσι της Μητρόπολης Αθηνών, ενώ ταυτόχρονα κηρύχθηκε τριήμερο εθνικό πένθος. Την Πέμπτη 10 Μαρτίου του 1994 ψάλλεται η νεκρώσιμος ακολουθία στον Καθεδρικό Ναό Αθηνών και αμέσως μετά εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι τη συνοδεύουν ως το Α' Νεκροταφείο Αθηνών. Ήταν η πρώτη Ελληνίδα που κηδεύτηκε με τιμές αρχηγού κράτους. Ενταφιάστηκε σε οικογενειακό τάφο.
Ο θάνατός της προκάλεσε εκδηλώσεις συγκίνησης σε όλο τον κόσμο. Πολλοί πολιτικοί ηγέτες στέλνουν συλλυπητήρια μηνύματα στην οικογένειά της και στην Ελλάδα. Την ώρα της κηδείας της τα θέατρα και τα μαγαζιά στο Broadway παραμένουν κλειστά ενώ η έκτη Μαρτίου, ημερομηνία θανάτου της, έχει ορισθεί από την UNESCO ως παγκόσμια μέρα πολιτισμού κατά την οποία δίνεται το βραβείο «Μελίνα Μερκούρη» ως βραβείο πολιτιστικής προσφοράς. Βραβείο "Μελίνα Μερκούρη" υπάρχει και στην Ελλάδα από το 2006 και δίνεται μαζί με το βραβείο "Δημήτρης Χορν", σε νέους και νέες Έλληνες και Ελληνίδες ηθοποιούς, αντίστοιχα.
Επίσης έχει ιδρυθεί, σύμφωνα με επιθυμία της, από το σύζυγό της Ζιλ Ντασέν, αλλά και με τη συμμετοχή προσωπικοτήτων παγκόσμιας ακτινοβολίας όπως ο νομπελίστας ποιητής Οδυσσέας Ελύτης, ο Γάλλος πολιτικός Ζανγκ Λανκγ κλπ, το Πολιτιστικό Ίδρυμα Μελίνα Μερκούρη το οποίο έχει ως στόχο την επιστροφή των κλαπέντων μαρμάρων της Ακρόπολης.