H ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΗΣ ΤΗΝΟΥ

Η Παναγία της Τήνου είναι το μεγαλύτερο προσκύνημα στον ελληνικό χώρο. Η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας αποτελεί πόλο έλξης για όλους τους πιστούς χριστιανούς σε όλο τον κόσμο.
Ο εορτασμός της Παναγίας τον δεκαπενταύγουστο είναι συνδεδεμένος με την μυθιστορηματική εύρεση της εικόνας αλλά και με εθνικές στιγμές όπως ο τορπιλισμός της Έλλης το 1940 από ιταλικό υποβρύχιο, που αποτέλεσε το προμήνυμα της εμπλοκής της Ελλάδας στον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο και τα δεινά που ακολούθησαν τα επόμενα 10 χρόνια.

Η ιστορία της Τήνου άλλαξε για πάντα το 1823, όταν ντόπιοι έσκαψαν και βρήκαν μια πρωτοχριστιανική εικόνα της Παναγίας καθ’ υπόδειξη της Πελαγίας, μιάς μοναχής στο μοναστήρι του Κεχροβουνίου που είπε ότι είδε την Παναγία στον ύπνο της και Αυτή της υπέδειξε τον τόπο που ήταν θαμμένη η εικόνα της και ζήτησε την ανέγερση ναού εκεί. Η εκκλησία χτίσθηκε. H εικόνα έχει θαυματουργές ικανότητες και η Παναγιά της Τήνου είναι ένα από τα σημαντικότερα θρησκευτικά προσκυνήματα στην χώρα.
Το Φεβρουάριο του 1821, τον καιρό που θα κηρυσσόταν η Έναρξη της Επανάστασης του Γένους στο Ιάσιο από τον Αλέξανδρο Υψηλάντη, στο Αιγαίο, στην ταπεινή Τήνο, η ίδια η Θεοτόκος παρουσιάζεται στον ύπνο του Μιχαήλ Πολυζώη και του ζητά να πάει στον αγρό του Αντωνίου Δοξαρά και να σκάψει για να βρει της Αγία Εικόνα της!!!
Ένα χρόνο μετά, τα ξημερώματα της Κυριακής 9 Ιουλίου 1822, την ώρα που το μπαρούτι της Λευτεριάς γιομίζει στεριές και πέλαγα, η Παναγία παρουσιάζεται απαστράπτουσα στην Αγία Μοναχή Πελαγία, στο Μοναστήρι Κεχροβουνίου Τήνου και ζητά και πάλι να >




ξεσκεπαστεί το σπίτι της που ήταν θαμμένο στον αγρό του Δοξαρά και να χτιστεί μεγάλος Ναός!!!



Τρεις φορές συνολικά παρουσιάζεται η Παναγία στην Αγία Πελαγία και τελικά η Αγία Εικόνα θα βρεθεί στις 30 Ιανουαρίου του 1823 μ.Χ., εν μέσω γενικής συγκίνησης και χαράς ανέκφραστης, εν μέσω Εθνικού Ξεσηκωμού, εν μέσω του Αγώνα της Ελευθερίας, τον οποίο η ίδια η Μεγαλόχαρη ευλόγησε και στήριξε και με τόσα θαύματα, όπως αυτό τότε στην Τήνο, με την θαυμαστή εύρεση της Αγίας Εικόνας της μετά από συνεχείς υποδείξεις της ίδιας της Μητέρας του Κυρίου!!!
Πρόκειται για ένα επιβλητικό και παράλληλα σεμνό μοναστήρι που είναι γνωστό και ως μονή της Αγίας Πελαγίας ή της Κυρίας των Αγγέλων. Από αρχιτεκτονικής απόψεως θεωρείται μοναδικό στον Ελλαδικό χώρο, καθώς η οικιστική δομή του συγκροτήματος συνδυάζει τόσο την απλότητα της λαϊκής ζωής, όσο και το χαρακτήρα των ενετικών κυκλαδικών κάστρων που περιέκλειναν οικισμούς. Σύμφωνα με την παράδοση ιδρύθηκε στις αρχές του 12ου αιώνα. Από τότε έως σήμερα θεωρείται μία από τις μεγαλύτερες μονές της χώρας μας. Στις μέρες μας φιλοξενεί γύρω στις 40 μοναχές.


Το Καθολικό είναι αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου και επίσημα εορτάζεται στις 15 Αυγούστου. Η ανέγερσή του χρονολογείται γύρω στο 1770. Στα στολίδια του συγκαταλέγονται το ξυλόγλυπτο - καλυμμένο από φύλλο χρυσού - βυζαντινό τέμπλο, πανέμορφες τοιχογραφίες, ο ρώσικος επιτάφιος του 1558 και παλιές μεταβυζαντινές εικόνες. Το σεπτό εικόνισμα της Κυρίας των Αγγέλων είναι διακοσμημένο με πολύτιμα αφιερώματα. Επίσης χαρακτηριστική είναι η εικόνα που αναπαριστά την κρίση των χριστιανών κληρικών και λαϊκών κατά τη δεύτερη παρουσία. Όσο για το εντυπωσιακό, επενδυμένο με μάρμαρο, διώροφο καμπαναριό του, φτιάχτηκε το 1955, στη βάση του υπάρχει ακόμη μία εικόνα της Μεγαλόχαρης και είναι ορατό από κάθε σημείο του συγκροτήματος.
Το λιτό κελί όπου έζησε η Αγία Πελαγία διασώζεται. Κοντά του έχει ανεγερθεί ομώνυμο εκκλησάκι, το οποίο εγκαινιάστηκε το 1972 και γιορτάζει στις 23 Ιουλίου σε ανάμνηση της ημερομηνίας του θείου οράματος. Την ημέρα αυτή, η εικόνα της Μεγαλόχαρης μεταφέρεται με πομπή από τον Ιερό Ναό Ευαγγελιστρίας Τήνου στο μοναστήρι. Επίσης, εδώ φυλάσσεται και η κάρα της μοναχής, που πέθανε στις 28 Απριλίου 1834.
Στο συγκρότημα συνολικά υπάρχουν 7 εκκλησίες, με αρχαιότερες της Αγίας Τριάδας, του Τιμίου Σταυρού και των Αγίων Ταξιαρχών και πιο σύγχρονη της Αγίας Χριστίνας. Επίσης, στο μοναστήρι λειτουργεί μουσείο.


Ιστορία: Σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση, οι πρώτες καλόγριες της μονής ήταν τρεις αδελφές από τον Τριπόταμο. Την ίδια νύχτα και οι τρεις είδαν το ίδιο όνειρο: Μια γυναίκα να τις παροτρύνει να πάνε στο απέναντι βουνό (Κεχροβούνι), εκεί όπου υπήρχαν τρεις εκκλησίες και να κτίσουν κελιά για να μονάσουν. Έτσι και έπραξαν. Όταν άρχισαν να σκάβουν τα θεμέλια, βρήκαν φίδια, για αυτό πήγαν πιο κάτω να συνεχίσουν το έργο τους. Όμως τα εργαλεία, ως εκ θαύματος, επέστρεφαν στην αρχική θέση, όπου και τελικά έκτισαν τα κελιά τους. Αυτά αποτέλεσαν τον πυρήνα γύρω από τον οποίο προστέθηκαν αργότερα και άλλα κτίσματα, ώσπου τελικά το μοναστήρι να πάρει τη σημερινή του μορφή.


Από τη στιγμή της ίδρυσής της, η μονή κατάφερε να διατηρήσει τη μοναχική της ζωή, συνεχή και αναλλοίωτη.
Καθόλη της διάρκεια της ενετοκρατίας απέκτησε τη σταυροπηγιακή αυτονομία και ανεξαρτησία της, σύμφωνα με το Πατριαρχικό Σιγίλιο του 1775. Η φήμη και το κύρος της εξαπλώθηκε σε όλη την Ελλάδα. Το γεγονός αυτό ήταν και η αιτία, για την οποία εξαιρέθηκε από την απόφαση του Βασιλικού Διατάγματος της 25/9/1833. Σύμφωνα με το τελευταίο, όλες οι Ορθόδοξες μονές που είχαν λιγότερους από έξι μοναχούς έπρεπε να κλείσουν. Από εκείνα τα δύσκολα χρόνια έως και σήμερα, το μοναστήρι συντηρείται κατά κύριο λόγο από την εργασία των καλογραιών που ζουν εκεί.


Το όραμα της Αγίας Πελαγίας: Η νεαρή μοναχή Πελαγία είχε ήδη ονειρευτεί τη μορφή της Παναγίας που την καλούσε να αναζητήσει την εικόνα με το ομοίωμά της. Έτσι η θεία μορφή της παρουσιάστηκε και πάλι στον ύπνο της, την Κυριακή 23 Ιουλίου 1822, για να την επιπλήξει που δεν είχε κάνει το καθήκον της. Η Πελαγία ξύπνησε έντρομη και διέκρινε στο αμυδρό φως των καντηλιών, την ίδια φιγούρα να της ζητά να εκτελέσει τη συγκεκριμένη εντολή. Η λάμψη γύρω από αυτήν ήταν ιδιαίτερα έντονη και παρέμεινε στο κελί της για λίγο.
Το ξημέρωμα, η μοναχή προσευχήθηκε και στη συνέχεια αποκάλυψε το όραμά της στην ηγουμένη, η οποία με τη σειρά της ενημέρωσε τον επίσκοπο Γαβριήλ. Ο τελευταίος, με την ομόφωνη γνώμη του δημογέροντα, συγκάλεσε τους Τήνιους στο Μητροπολιτικό ναό των Ταξιαρχών και τους πρότεινε να βοηθήσουν στις ανασκαφές. Οι ντόπιοι δέχθηκαν με προθυμία. Έτσι οι εργασίες ξεκίνησαν το Σεπτέμβριο του 1822. Ωστόσο, στο σημείο που είχε υποδειχθεί, το μοναδικά ευρήματα ήταν τα ερείπια ενός βυζαντινού ναού και ένα αποξηραμένο πηγάδι. Με την πάροδο των ημερών, το ζήλο των εργατών διαδέχθηκε η απογοήτευση και έτσι οι ανασκαφές εγκαταλείφθηκαν. Σύντομα το νησί χτυπήθηκε από επιδημία πανούκλας. Εντούτοις, η μεγάλη ημέρα πλησίαζε.

Το βράδυ της 28 ης προς την 29 η Ιανουαρίου 1823, η Παναγία εμφανίστηκε και πάλι στον ύπνο της Πελαγίας, δίνοντάς της σαφείς οδηγίες για τον τόπο όπου βρίσκονταν το εικόνισμα. Η μοναχή δημοσιοποίησε αμέσως το όνειρό της και οι κάτοικοι του Μουντάδου, των οποίων ήταν η σειρά να αναλάβουν τις ανασκαφές, ξεκίνησαν το σκάψιμο. Όμως στο τέλος της ημέρας δεν υπήρχε αποτέλεσμα και έτσι κυριεύθηκαν πάλι από την απόγνωση.



Στις 30 Ιανουαρίου 1823, σειρά για να λάβουν μέρος στις ανασκαφές είχαν οι κάτοικοι του Φαλατάδου. Ο Δημήτριος Βλάσσης, που ηγούνταν των εργασιών, παρότρυνε τους συντοπίτες του να σκάβουν με πίστη. Γύρω στις 14:00, η σκαπάνη του ιδίου χτύπησε πάνω σε ξύλο. Έσκυψε, καθάρισε με τα χέρια του τα χώματα και ανασήκωσε ένα μέρος του ομοιώματος. Με τις κραυγές του, συγκεντρώθηκαν όλοι τριγύρω του. Μερικά λεπτά αργότερα, ο Ζαν Βιδάλης ανακάλυψε και το δεύτερο κομμάτι, κάνοντας τις καμπάνες ολόκληρου του νησιού να ηχούν χαρμόσυνα.

Στις 11 Σεπτεμβρίου του 1971, η μοναχή Πελαγία ανακηρύσσεται επισήμως από την Ιερά Σύνοδο του Οικουμενικού Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως ως Αγία. Ωστόσο, στη συνείδηση των πιστών, το γεγονός αυτό είχε συμβεί από τη στιγμή της ευρέσεως της θαυματουργής εικόνας.



Το άκουσμα της ευρέσεως απλώνεται παντού και δίνει νέα ώθηση στον Αγώνα. Αμέτρητοι Καπεταναίοι προστρέχουν στη Χάρη της, όπως ο Κανάρης, ο Μιαούλης, ο Καραϊσκάκης, ο Μακρυγιάννης -του οποίου θεραπεύει το παιδί - ο Κολοκοτρώνης, ο Νικηταράς, που γονατίζουν με ευλάβεια μπροστά στην Υπέρμαχο Στρατηγό τους και την προσκυνούν τιμητικά, ευχαριστώντας την για τη βοήθεια και την ελευθερία.
Ο τόπος στην Τήνο είναι ιερός. Είναι το άγιο, ζωντανό εικονοστάσι της Ορθοδοξίας και της Πατρίδας! Είναι η ανάσα και η ελπίδα του Έθνους μας! Παναγιά μου φύλαγε τους Έλληνες! Τα παιδιά μας φώτιζε και βάλε την ευσέβεια στην καρδιά τους! Τα σχολεία φρόντισε να γίνουν και πάλι σχολειά σαν του ΄21, γεμάτα Πίστη και αξίες, εργαστήρια του Γένους και της Αγίας Κληρονομιάς του